اوقاف استان زنجان در سال ۱۴۰۲ با دستیابی به رشد چشمگیر در درآمدها و اجرای پروژههای مختلف فرهنگی، اجتماعی و عمرانی، تحولات قابلتوجهی را به ثبت رسانده است. در ادامه به بررسی جزئیات این دستاوردها و عملکردها میپردازیم.
به گزارش همدلیزنجان؛ در سال ۱۴۰۲، مجموع درآمد موقوفات و نذورات امامزادگان از ۶۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ به ۱۱۵ میلیارد تومان افزایش یافت. این رقم نشاندهنده رشد ۴۲۱ درصدی درآمد موقوفات است که باعث کسب رتبه نخست کشوری در میزان رشد درآمدها شده است. همچنین، درآمد نذورات و امامزادگان و بقاع متبرکه ۸۷ درصد و درآمد از سایر منابع استان ۳۰۴ درصد افزایش یافته است.
عملکرد اوقاف استان زنجان در سال ۱۴۰۲ نشاندهنده برنامهریزی دقیق و تلاشهای مستمر در جهت افزایش درآمدها و بهبود زیرساختهای دینی و فرهنگی استان است. اقدامات عمرانی و فرهنگی انجام شده، نشان از توجه ویژه به نیازهای جامعه و تلاش برای استفاده بهینه از منابع موجود دارد.
با این حال، هنوز نیاز به بررسی دقیقتر و اجرای پروژههای جدید برای توسعه بیشتر زیرساختهای دینی و فرهنگی در استان احساس میشود. همکاری و مشارکت مردم و نهادهای مختلف میتواند نقش مهمی در ادامه این روند رو به رشد ایفا کند. اوقاف استان زنجان در سال ۱۴۰۲ با دستیابی به رشد چشمگیر در درآمدها و اجرای پروژههای مختلف فرهنگی، اجتماعی و عمرانی، تحولات قابلتوجهی را به ثبت رسانده است. درآمد موقوفات و نذورات امامزادگان از ۶۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ به ۱۱۵ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافت که نشاندهنده رشد ۴۲۱ درصدی در درآمدهاست.
معاونت مدیریت منابع و پشتیبانی
این معاونت با اجرای پروژههای عمرانی مختلف، نقش مهمی در بهبود زیرساختهای دینی و فرهنگی استان ایفا کرده است. از جمله این اقدامات میتوان به مساعدت عمرانی برای ساخت، تجهیز و تعمیر ۳ مصلی به مبلغ ۴ میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان، تعمیر و ساخت ۴۰ مسجد به مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان و تعمیر و ساخت ۱۲ امامزاده و بقعه متبرکه به مبلغ ۱۲۵ میلیون تومان اشاره کرد.
جذب کامل اعتبارات هزینهای و برگزاری ۴ کارگاه آموزشی برای امنای موقوفات از دیگر دستاوردهای این معاونت بوده است. این اقدامات نشاندهنده تلاش اوقاف برای بهبود زیرساختهای دینی و فرهنگی استان است. ساخت و تجهیز اماکن مذهبی به بهبود رفاه اجتماعی و تقویت پیوندهای دینی کمک میکند.
واحد امین موقوفات
این واحد با صدور حکم و بکارگیری ۱۷ امین موقوفات، تلاش کرده است تا مردم را در مدیریت و اداره موقوفات دخیل کند. این اقدام به منظور استفاده از ظرفیت مردمی در اداره بهینه، ارتقای بهرهوری، رشد و توسعه و افزایش درآمد موقوفات صورت گرفته است.
علاوه بر صدور حکم و بکارگیری ۱۷ امین موقوفات، برای دخالت دادن مردم در مدیریت و اداره موقوفات و استفاده از ظرفیت مردمی، ۱۷ امین موقوفات به کار گرفته شدهاند. این اقدام به ارتقای بهرهوری و افزایش درآمد موقوفات کمک میکند. حق الزحمه امین موقوفات در صورت موثر بودن فعالیت آن ها از محل افزایش درآمد موقوفات محاسبه و پرداخت میشود.
معاونت فرهنگی، اجتماعی و قرآنی
این معاونت با برگزاری مسابقات قرآن کریم، استقرار موکبها در ایام اربعین و هزینهکرد بیش از ۵ میلیارد تومان از محل نذورات امامزادگان و بقاع، نقش مهمی در ترویج فرهنگ دینی و حمایت از نیازمندان ایفا کرده است. اجرای طرحهای مهر تحصیلی، شمیم حسینی، قرار دوازدهم و شمیم خدمت با هدف اشتغالزایی و حمایت از هیئتهای مذهبی، از دیگر فعالیتهای این معاونت بوده است.
از اقدامات مهم این معاونت برگزاری مسابقات قرآن کریم بود که مسابقات در مرحله شهرستانی، استانی و نیمهنهایی با ثبت نام بیش از ۱۲۰۰ نفر در ۱۵ رشته و با هزینه ۵۰۰ میلیون تومانی از محل موقوفات برگزار شده است.
همچنین استقرار موکبها در ایام اربعین بوده که دو موکب در مرز خسروی و شهر سامرا استقرار یافتند. بیش از ۵ میلیارد تومان از محل نذورات امامزادگان و بقاع و درآمد موقوفات با نیات تعزیهداری هزینه شده است.
فعالیتهای خیریه
از فعالیت های خیریه اوقاف زنجان می توان به طرح مهر تحصیلی و دستهای مهربانی اشاره کرد. دیگر اقدامات شامل کمک به دانشآموزان نیازمند و خانوادههای کمبرخوردار، اجرای طرح شمیم حسینی و حمایت از هیئتهای مذهبی، مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان از محل عواید موقوفات هزینه شده است. اجرای طرح قرار دوازدهم و اهدای بستههای معیشتی، در روزهای ۱۲ هرماه به نیت ترویج یاد و نام امام زمان (عج) و ۷۰۰۰ بسته معیشتی به ارزش ۷ میلیارد تومان به نیازمندان اهداء شده است.
عملکرد اداره ثبتی حقوقی
صدور حکم و بکارگیری ۱۷ امین موقوفات: این اقدام به منظور مشارکت مردم در مدیریت و اداره موقوفات استان انجام شده است. از ظرفیت مردمی برای اداره بهینه، ارتقای بهرهوری، رشد و توسعه، و افزایش درآمد موقوفات استفاده میشود.
این روش با هدف استفاده از تواناییها و منابع محلی برای بهبود مدیریت موقوفات و افزایش درآمد آنها صورت گرفته است. امین موقوفات به عنوان نمایندگان مردم، میتوانند نقش موثری در نظارت و بهرهبرداری بهینه از منابع موقوفات ایفا کنند.
صدور و پیگیری اسناد مالکیت موقوفات: اداره ثبتی حقوقی با پیگیری و ثبت اسناد مالکیت موقوفات، به تثبیت حقوقی این اموال کمک میکند. این امر شامل تعیین حدود و ثغور، تثبیت مالکیت، و حل و فصل اختلافات حقوقی میشود. این اقدام برای جلوگیری از سوءاستفاده و تصرف غیرمجاز اموال موقوفات اهمیت زیادی دارد. تثبیت حقوقی مالکیت موقوفات، امنیت حقوقی آنها را تضمین میکند و زمینه را برای بهرهبرداری موثرتر فراهم میسازد.
مشارکت مردم در مدیریت موقوفات: استفاده از امین موقوفات برای دخالت مردم در مدیریت و بهرهبرداری از اموال موقوفات نشاندهنده رویکرد مشارکتی و مردمی اوقاف است. این امر میتواند باعث افزایش شفافیت، مسئولیتپذیری، و کارآیی در اداره موقوفات شود.
تثبیت حقوقی موقوفات: پیگیری و ثبت اسناد مالکیت موقوفات به عنوان یکی از اقدامات اساسی اوقاف، نشاندهنده توجه جدی به حفظ و حراست از اموال موقوفات است. این امر میتواند به افزایش امنیت حقوقی و جلوگیری از تصرفات غیرقانونی کمک کند.
آرای شاخص به نفع موقوفات:
اخذ رای موافق محاکم قضایی در موقوفات درام شهرستان طارم و تثبیت مالکیت موقوفه به مساحت ۱۱ هکتار و ارزش ۱۱ میلیارد تومان
اخذ رای موافق محاکم قضایی در خصوص ادعای غیرواقع علیه موقوفه قیدار نبی و جلوگیری از خسارت ۲۲ میلیاردی به موقوفه
اثبات وقفیت موقوفه امامزاده ام البنین(ع) شهرستان سلطانیه و رفع تصرف عدوانی از امامزاده به مساحت ۱۳ هکتار و ارزش تقریبی ۴ میلیارد تومان
اخذ سند موقوفه مرحوم کربلایی آقا به میزان ۱۹ هکتار باغ زیتون با ارزش تقریبی ۳۵ میلیارد تومانی
اخذ رای موافق و رفع تصرف عدوانی موقوفه امیرنظام قره گزلو در شهرستان ابهر به ارزش ۵۰۰ میلیون تومان
اخذ رای در محکمه صالحه به نفع موقوفات و جلوگیری از تصرفات اشخاص در اراضی و املاک وقفی که منجربه پیشگیری از وقوع خسارت ۲۲ میلیارد تومانی به موقوفات شهرستان خدابنده شد
عملکرد اداره ثبتی حقوقی اوقاف استان زنجان در سال ۱۴۰۲ نشاندهنده تلاشهای گسترده برای بهبود مدیریت موقوفات و توسعه زیرساختهای دینی و فرهنگی استان است. این اقدامات میتوانند به افزایش درآمد موقوفات، بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی مردم، و ارتقای فضای معنوی و دینی جامعه کمک کنند. با ادامه این روند، میتوان انتظار داشت که اوقاف استان زنجان در آینده نقش مؤثرتری در توسعه پایدار و رفاه اجتماعی ایفا کند.

اشتغالزایی
اجرای طرح شمیم خدمت با هدف اشتغالزایی در جوار امامزادگان برای ۵۰ نفر از سرپرستان خانوار و جوانان انجام شده است. اوقاف استان زنجان در راستای کمک به ایجاد اشتغال و حمایت از اقشار کمبرخوردار، طرح شمیم خدمت را با هدف اشتغالزایی در جوار امامزادگان اجرا کرده است.
این طرح به منظور فراهم کردن فرصتهای شغلی برای افراد نیازمند، خصوصاً سرپرستان خانوار و جوانان، در مکانهای مقدس و بقاع متبرکه برگزار میشود. نمونههایی از این طرح شامل موارد زیر است: امامزاده قیدار نبی (ع): اجرای طرحهای اشتغالزایی با هدف ایجاد فرصتهای کاری پایدار برای افراد نیازمند در این بقعه متبرکه.
امامزاده اسماعیل (ع) در ابهر: توسعه مشاغل و کسبوکارهای محلی برای کمک به اشتغال جوانان و سرپرستان خانوار. امامزاده سید ابراهیم (ع) در زنجان: فراهم کردن فرصتهای شغلی برای جامعه محلی و بهبود شرایط اقتصادی افراد کمدرآمد.
محافل انس با قرآن کریم
برگزاری محافل انس با قرآن کریم یکی از برنامههای فرهنگی و دینی مهم اوقاف استان زنجان است. این محافل با هدف ترویج فرهنگ قرآنی، تقویت ایمان دینی و ایجاد فضایی معنوی برای مردم برگزار میشوند. محافل انس با قرآن کریم ویژه در ماه رمضان و اجرای طرح ضیافت الهی در ۱۰ بقعه و امامزاده شاخص استان.
جزئیات این محافل عبارتند از: ماه مبارک رمضان: در این ماه مبارک، محافل انس با قرآن کریم به صورت ویژه در ۱۰ بقعه و امامزاده شاخص استان برگزار میشود. اجرای مراسم جزءخوانی قرآن کریم: برگزاری جلسات جزءخوانی قرآن کریم در ماه رمضان در ۸ امامزاده و بقعه متبرکه استان، جایی که مردم میتوانند به صورت دستهجمعی قرآن بخوانند و از معنویت این مراسم بهرهمند شوند.
طرح ضیافت الهی: این طرح همراه با اجرای مراسم معنوی و فرهنگی در امامزادگان و بقاع متبرکه برگزار میشود. هدف از این طرح ایجاد فضای معنوی و ترویج ارزشهای دینی در جامعه است.
عملکرد بهرهوری اقتصادی موقوفات و بقاع متبرکه
مجموع عملکرد این بخش موجب افزایش مجموع درآمد موقوفات و نذورات شده است. مجموع درآمد موقوفات و نذورات امامزادگان از ۶۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ به ۱۱۵ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است.
این افزایش قابل توجه، نشاندهنده بهبود مدیریت و بهرهبرداری از منابع مالی موجود و همچنین افزایش اعتماد عمومی به نظام موقوفات است. درآمد موقوفات در سال ۱۴۰۲ با افزایش ۴۲۱ درصدی همراه بوده و این امر منجر به کسب رتبه نخست کشوری در میزان رشد درآمدها شده است. این عملکرد بیانگر برنامهریزی مؤثر و اجرای استراتژیهای کارآمد برای افزایش بهرهوری و سودآوری موقوفات است.
نذورات و درآمدهای امامزادگان و بقاع متبرکه با افزایش ۸۷ درصدی همراه بوده است. این افزایش، نشاندهنده ارتقای فعالیتهای فرهنگی و مذهبی و جذب مشارکتهای مردمی است که باعث افزایش اعتماد و مشارکت عمومی شده است.
افزایش درآمد از سایر منابع استان نیز محقق شده است. درآمد از سایر منابع استان با افزایش ۳۰۴ درصدی همراه بوده است. این موضوع نشان میدهد که اوقاف توانسته با استفاده از منابع مختلف و افزایش بهرهوری، درآمدهای قابل توجهی را برای استان به دست آورد.
مدیریت مؤثر موقوفات
مدیریت بهینه موقوفات باعث افزایش بهرهوری و سودآوری شده است. این عملکرد شامل برنامهریزی دقیق، استفاده بهینه از منابع، و پیادهسازی استراتژیهای مدیریتی نوین است که همگی به افزایش درآمد و رشد اقتصادی موقوفات منجر شدهاند. جذب نذورات و کمکهای مردمی انجام شده است. افزایش ۸۷ درصدی نذورات و درآمدهای امامزادگان و بقاع متبرکه نشاندهنده اعتماد عمومی و مشارکت فعال مردمی است. برنامههای فرهنگی و مذهبی متنوع و مؤثر میتوانند نقش مهمی در جذب نذورات و حمایتهای مردمی داشته باشند.
تنوعبخشی به منابع درآمدی نیز محقق شده است. افزایش ۳۰۴ درصدی درآمد از سایر منابع استان نشان میدهد که اوقاف توانسته با تنوعبخشی به منابع درآمدی و استفاده از فرصتهای جدید اقتصادی، بهرهوری و سودآوری را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
عملکرد بهرهوری اقتصادی موقوفات و بقاع متبرکه در سال ۱۴۰۲ نشاندهنده برنامهریزی مؤثر، مدیریت بهینه و استفاده از استراتژیهای نوین برای افزایش درآمد و سودآوری است. افزایش اعتماد عمومی و مشارکت مردمی نیز به عنوان یکی از عوامل اصلی موفقیت در این زمینه میتواند مطرح شود. این روند مثبت، میتواند به توسعه پایدار و افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی استان منجر شود و نقش مهمی در بهبود شرایط اقتصادی و فرهنگی جامعه ایفا کند.

طرحهای شاخص عمرانی و آبادانی امامزادگان و بقاع متبرکه در سال جاری
تعمیر و مرمت بقعه قیدار نبی (ع) انجام شد. اجرای دیوارکشی به متراژ ۳۰۰ متر و کفسازی و سنگفرش محوطه و صحنها به متراژ ۹۰۰۰ مترمربع با هزینه ۸ میلیارد تومان. فاز اول این پروژه با حضور استاندار محترم افتتاح شد. این پروژه به بهبود زیرساختهای زیارتی و فرهنگی بقعه قیدار نبی (ع) کمک شایانی میکند و میتواند محیط مناسبی برای زائران فراهم آورد.
احداث سرویس بهداشتی جدید محقق شد که شامل ساخت ۳۶ سرویس بهداشتی جدید و مدرن با هزینه ۱۱ میلیارد تومان بوده است. این اقدام به بهبود بهداشت و رفاه زائران و گردشگران مذهبی کمک میکند و نشاندهنده توجه ویژه به نیازهای بهداشتی بازدیدکنندگان است.
تبدیل حجرههای مدرسه علمیه به زائرسرا: تبدیل ۲۳ حجره مدرسه علمیه سابق قیدار نبی به زائرسرا با اجرای تغییر کاربری و تعمیر و مرمت (بهسازی، سفیدکاری، تعویض دربها، اجرای برقکاری مجدد، نقاشی) با هزینه ۲ میلیارد تومان محقق شده است. این پروژه به افزایش ظرفیت اسکان زائران کمک کرده و بهبود خدمات رفاهی برای زائران را فراهم میکند.
همچنین تملک و آزادسازی املاک خصوصی واقع در جنب بقعه حضرت قیدار نبی (ع) با هزینه بیش از ۱۶ میلیارد تومان انجام شده که این اقدام به توسعه محوطه بقعه و ایجاد فضای بیشتر برای زائران کمک میکند.
یکی از اقدامات مهم این حوزه تصویب طرح جامع حسینیه اعظم زنجان بوده است. اتمام آجرکاری و کاشیکاری سردرب جنوبی حسینیه اعظم زنجان با هزینه ۲.۵ میلیارد تومان انجام شده و این پروژه به زیباسازی و بهبود زیرساختهای حسینیه اعظم زنجان کمک میکند و به جلب زائران و گردشگران بیشتر میانجامد.
اجرای طرح پرورش ماهی در موسسه کشت و صنعت حسینیه اعظم زنجان یکی دیگر از اقدامات مهم این حوزه بوده که این طرح به تنوعبخشی به منابع درآمدی و استفاده بهینه از منابع طبیعی کمک میکند.
احداث سرویس بهداشتی در امامزاده سید ابراهیم (ع) زنجان با هزینه ۲ میلیارد تومان و احداث تربتخانه در امامزاده روستای کلوییم شهرستان طارم با هزینه ۳۰۰ میلیون تومان انجام شده است که این پروژهها به بهبود زیرساختهای خدماتی و رفاهی امامزادهها کمک کرده و شرایط بهتری برای زائران فراهم میکنند.
همچنین تهیه اطلس بقاع متبرکه، موقوفات بهداشتی درمانی، موقوفات با کاربری معدنی، ساختمانهای اداری و پروژههای سرمایهگذاری استان پیگیری شده که این اقدام به برنامهریزی بهتر و استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود کمک میکند.
تهیه طرح نیروگاه خورشیدی در باغ حسینیه به مقدار ۲ مگاوات با هزینه ۶۰ میلیارد تومان و بررسی طرح احداث نیروگاه خورشیدی موقوفه قیدارالنبی به مقدار ۱ مگاوات با هزینه ۳۰ میلیارد تومان. این پروژهها به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش هزینههای انرژی کمک میکنند.
تفاهمنامههای مسکن ملی: انعقاد تفاهمنامه با مسکن و شهرسازی در خصوص موقوفات ابهر به مقدار ۲.۵ هکتار و طارم به مقدار ۲۵۰۰ متر مربع برای اجرای مسکن ملی. این تفاهمنامهها به تامین مسکن و توسعه زیرساختهای شهری کمک میکنند.
این پروژهها به بهبود زیرساختهای مذهبی و رفاهی بقاع متبرکه کمک کرده و شرایط بهتری برای زائران فراهم میکنند. این اقدامات نشاندهنده توجه ویژه به نیازهای زائران و افزایش ظرفیت خدماتدهی به آنهاست. اجرای پروژههای نیروگاه خورشیدی و طرح پرورش ماهی به تنوعبخشی به منابع درآمدی و استفاده بهینه از منابع طبیعی کمک میکنند. این اقدامات به توسعه اقتصادی و افزایش درآمدهای موقوفات میانجامد.
انعقاد تفاهمنامههای مسکن ملی به تامین مسکن و توسعه زیرساختهای شهری کمک کرده و بهبود شرایط زندگی مردم را به دنبال دارد. کلیه هزینههای این پروژهها از محل درآمد موقوفات و بدون استفاده از اعتبارات دولتی تامین شدهاند. این نشاندهنده اهمیت و کارآمدی استفاده از منابع مردمی و موقوفات در اجرای پروژههای عمرانی و توسعهای است.

جذب کامل اعتبارات هزینه ای
تمامی اعتبارات هزینهای به صورت کامل جذب شده است که نشاندهنده مدیریت مالی کارآمد است. چهار کارگاه آموزشی و توجیهی برای امنای موقوفات استان برگزار شده است. این کارگاهها به ارتقاء دانش و مهارتهای مدیریت موقوفات کمک میکنند. با اجرای این نظام، بودجهبندی به صورت شفاف و مبتنی بر عملکردهای واقعی انجام میشود.رنامه و بودجه جامع برای ادارات اوقاف استان، موقوفات و بقاع متبرکه تهیه و تنظیم شده است که به هماهنگی و کارآمدی بهتر کمک میکند.
عملکرد معاونتها و واحدهای اوقاف استان زنجان در سال ۱۴۰۲ نشاندهنده تلاشهای بیوقفه و موثر در افزایش درآمدها، بهبود زیرساختها و ارتقای فرهنگ دینی و اجتماعی است. این اقدامات با تمرکز بر شفافیت، بهرهوری و استفاده بهینه از منابع موجود، نمونهای موفق از مدیریت جامع و یکپارچه است. ادامه این روند و همکاری مردم و نهادهای مختلف میتواند به توسعه بیشتر و پایداری این دستاوردها کمک کند.
اقدامات اوقاف استان زنجان در زمینه اشتغالزایی و برگزاری محافل قرآنی نشاندهنده تعهد این نهاد به بهبود شرایط اقتصادی و معنوی جامعه است. با ایجاد فرصتهای شغلی در جوار امامزادگان و ترویج فرهنگ قرآنی، اوقاف استان زنجان نقش مهمی در توسعه اجتماعی و فرهنگی استان ایفا میکند. این فعالیتها نه تنها به بهبود شرایط زندگی افراد نیازمند کمک میکند بلکه باعث افزایش همبستگی و معنویت در جامعه میشود.
درآمد موقوفات و نذورات امامزادگان از ۶۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ به ۱۱۵ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است. این افزایش قابل توجه درآمدها نشاندهنده بهبود مدیریت و بهرهبرداری از موقوفات است. ارتقای بهرهوری و توسعه منابع میتواند به تأمین مالی پروژههای عمرانی و فرهنگی کمک کند.
مساعدت عمرانی به ۳ مصلی، ۴۰ مسجد، و ۱۲ امامزاده و بقعه متبرکه با مجموع هزینههای بالغ بر ۴ میلیارد و ۹۸۵ میلیون تومان صورت گرفته است. این اقدامات به بهبود زیرساختهای دینی و فرهنگی استان کمک میکند. ساخت و تجهیز مصلیها و مساجد میتواند به ارتقای فضای معنوی و دینی جامعه کمک کند.
افزایش قابل توجه درآمد موقوفات و نذورات نشاندهنده بهبود مدیریت و بهرهبرداری از منابع موجود است. این امر میتواند به توسعه پروژههای عمرانی و فرهنگی کمک کند. مساعدت عمرانی اقدامات عمرانی اوقاف به بهبود زیرساختهای دینی و فرهنگی استان کمک میکند. این اقدامات میتوانند باعث ارتقای کیفیت زندگی مردم و ایجاد فضای معنوی مناسب برای انجام فعالیتهای دینی شوند.
آموزش و توانمندسازی برگزاری کارگاههای آموزشی برای امنای موقوفات به بهبود دانش و مهارتهای مدیریتی آنان کمک میکند. این امر میتواند به افزایش کارآیی و بهرهوری در مدیریت موقوفات منجر شود.