درخصوص وضعیت پیش روی بازار سرمایه تا پایان سال، سه سناریو را میتوان متصور بود که در این یادداشت قصد داریم با مرور مختصر عوامل تاثیرگذار محتملترین گزینه را شناسایی کنیم.
نخست، گزینه احتمالی ریزش به حوالی ۲۷۰ هزار واحد یا کمتر و نوسان پایدار در همان محدوده است. گزینه بعدی نوسان شاخص در محدوده ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار واحد فعلی و در نهایت گزینه نهایی رونق احتمالی با عبور از ۳۳۰ واحد و رشد تا حوالی ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار واحدی است. برای ارزیابی میزان احتمال هر یک از سناریوهای فوق باید به عواملی همچون:
• شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم
• پتانسیلهای سودآوری صنایع
• شرایط قیمتی فعلی سهام شرکتها
• میزان جذابیت سایر فرصتهای سرمایهپذیر و چشمانداز و وضعیت روانی حاکم بر هر یک بهعنوان فاکتورهای اثرگذار اشاره کرد.
اگر چه در ماههای اخیر در حال خروج مرحله به مرحله از برجام هستیم، اما از سوی دیگر بهبود سطح تعاملات منطقهای و اولویت گزینه تعامل و قدرتنمایی متناسب و بهنگام، موجب شده با تقویت پشتوانههای مردمی از سیاست خارجی کشور، التهابات سیاسی و اقتصادی در مقایسه با فضای سالهای ۹۶ و ۹۷ کمرنگتر در فضای کشور مطرح باشد و پایداری و آرامش بیشتری در مقایسه با ایام مذکور شاهد باشیم. همچنین تغییرات ناگهانی و سیاستگذاری ناگهانی در اقتصاد جای خود را به عملکرد بهتر دولت و بانک مرکزی در تعامل با بخش واقعی اقتصاد داده و ثبات بیشتر فضای کسبوکارها را در مقایسه با دو سال قبل در پی داشته که میتواند در صورت عدم تحمیل فشار جدی، به بهبود کم سرعت اوضاع اقتصادی و فعالتر شدن بازارها منجر شود.
آمار و اطلاعات در حال انتشار از سایر فرصتهای سرمایهپذیر اعم از ارز، طلا، خودرو و مسکن نیز از ثبات یا قدرت محدود نوسانات توام با افزایش آنها حکایت دارد که نمیتواند جاذبههای لازم را برای طیف گستردهای از سرمایهگذاران مشابه سالهای ۹۶ و ۹۷ داشته باشد. انتظار میرود بازده سپردهگذاری بانکی با توجه به ریسک کم با جذابیتهای بیشتری در مقایسه با این گزینهها تا پایان سال همراه باشد.
بازار سرمایه به اخبار سیاسی، اقتصادی و حتی ناآرامیهای اجتماعی حساسیت بالایی دارد و اخبار تاثیرگذار بر اقتصاد بینالملل و بازارهای جهانی، تعاملات سیاسی و اقتصادی کشور با کشورهای همسایه و دنیا، وضعیت تحریمها و تحقق درآمدهای ارزی و ریالی کشور و تصمیمات مربوط به فاکتورهای با اهمیت در بودجه سال آتی که به زودی با طرح آن در مجلس مواجه خواهیم بود، میتواند افت و خیزهای بازار را تحتتاثیرقرار دهد که لازم است تحت نظر سرمایهگذاران باشد. اما در مجموع با توجه به شرایط سایر فرصتهای سرمایهپذیر و آنچه در بالا به آن پرداخته شد، بهنظر میرسد گزینه پراحتمال پیش روی بازار سرمایه، تداوم رونق بازار تا پایان سال و فصل مجامع و عبور آسان شاخص کل از سقف ۳۳۰ هزار واحدی خواهد بود. نوسان در محدوده ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار واحدی شاخص گزینه احتمالی بعدی و در نهایت گزینه کماحتمال، افت شاخص، به محدوده ۲۷۰ هزار واحد و نوسانات پایدار در آن محدوده ارزیابی میشود.
در این بین سهام شرکتهای با وضعیت سودآوری مناسب و دارای نسبت قیمت به درآمد منطقی، میتوانند سهم بیشتری از رونق و بهبود اوضاع بازار داشته باشند که در بین شرکتهای بزرگ بازار بیشتر به چشم میخورند. همچنین بهدلیل رشدهای پیاپی بازار در ماههای گذشته، انتظار میرود کلیت بازار در نیمه دوم سال با نوسانات و افت و خیزهای بیشتری در مقایسه با ۶ ماه نخست سال همراه باشد که صبور نبودن و جابهجاییهای نابهنگام در گزینههای سرمایهگذاری و گرفتار شدن در هیجانات بازار، میتواند نقش اصلی را در کاهش بازده سرمایهگذاران ایفا کند.