متخصص کلیه و مجاری ادراری، نارسایی حاد کلیه را یک بیماری کشنده عنوان کرد و گفت: اولین علامت این بیماری، کاهش قابل توجه میزان ادرار علیرغم دریافت مایعات است.
به گزارش همدلیزنجان، دکتر امیرحسین فرخپی به نقش حیاتی کلیهها در بدن اشاره و اظهار کرد: تولید ادرار که مساوی با دفع مواد زائد و سمی بدن است، نقش اصلی کلیهها میباشد و تنظیم آب الکترولیتهای بدن، تنظیم فشار خون و تولید گلبولهای قرمز از دیگر وظایف کلیهها است.
وی با بیان اینکه نارساییکلیه به دو دستهی حاد و مزمن تقسیم میشود، اظهار کرد: نارسایی حاد، ظرف چند روز و تقریبا بدون هیچ پیشزمینهای اتفاق میافتد و معمولا اگر بیماری زمینهای هم وجود داشته باشد، بیمار از آن بیخبر است.
این متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری، اختلال در فیلتراسیون و دفع مواد زائد را باعث نارسایی حاد کلیه دانست و گفت: کاهش قابل توجه میزان ادرار علیرغم دریافت مایعات، تنگی نفس شدید و تورم بدن پاها و اندام تحتانی بدن علائم اصلی این نارسایی است که در عرض چند ساعت یا چند روز در فرد ایجاد میشود و میتواند منجر به تشنج و کما و در نهایت مرگ شود.
وی مهمترین علت نارسایی حاد کلیه را وجود لخته در شریانها (سرخرگها) یا وریدها (سیاهرگها)ی بدن عنوان کرد و گفت: گلومرولونفریت یا عفونت بخشی از کلیه که وظیفه فیلتراسیون مواد زائد را بر عهده دارد و مصرف بیرویه و خودسرانهی برخی داروها مثل مسکنها و آنتیبیوتیکها از دیگر علل نارسایی حاد کلیه است.
دکتر فرخپی با بیان اینکه نارسایی حاد کلیه در برخی موارد، قابل بازگشت و در برخی دیگر غیرقابلبازگشت است و منجر به دیالیز بیمار میشود، اظهار کرد: باید بدانیم برخی داروها خصوصا خانواده استامینوفنها، بروفنها و آنتیبیوتیکها که بدون نسخه پزشک نیز در دسترس هستند، در صورت مصرف بیرویه باعث بیماری کشندهی نارسایی حاد کلیه میشود.
وی در ادامه به توضیح در خصوص نارسایی مزمن کلیه پرداخت و گفت: این بیماری ظرف چند ماه یا چند سال اتفاق میافتد و دو علت بسیار شایع آن دیابت و فشارخون است.
این متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری، خاطرنشان کرد: سبک زندگی ناسالم که مبتلابه بسیاری از افراد جامعه است، در طول زمان منجر به بیماریهایی چون دیابت و فشارخون میشود که در صورت عدم درمان، باعث اختلال در مکانیسم فیلتراسیون کلیهها شده و بیمار را به سمت درمانهای جایگزین مثل دیالیز و پیوند کلیه سوق میدهد.
وی با بیان اینکه هر دو بیماری دیابت و فشارخون به راحتی قابل تشخیص و درمان هستند، افزود: تشخیص به موقع و درمان به هنگام این بیماریها از ابتلا به نارساییهای مزمن کلیه پیشگیری میکند.
دکتر فرخپی در ادامه به موضوع سنگهای سیستم ادراری پرداخت و گفت: از هر ۶ نفر یک نفر و به بیان دیگر ۱۵ درصد افراد جامعه دچار سنگهای سیستم ادراری هست یا خواهد شد و در مردان ۳ برابر بیشتر از زنان شیوع دارد.
وی عامل اصلی تشکیل سنگهای سیستم ادراری را دریافت کم مایعات عنوان کرد و افزود: مصرف مایعات در فصول مختلف سال باید در حدی باشد که ۳ لیتر ادرار در روز تولید شود. حال ممکن است در فصول گرم با مصرف ۱۰ لیتر مایعات، بدن قادر به تولید این مقدار ادرار باشد و در فصول سرد با مصرف ۴ لیتر مایعات، این توانایی در بدن وجود داشته باشد. در هر صورت هرچه ادرار شفاف و رقیقتر باشد، بهتر است.
این متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری، وراثت را اصلیترین فاکتور خطر در تشکیل سنگهای سیستم ادراری دانست و گفت: منطقه زندگی نیز در شیوع این عارضه نقش دارد به گونهای که در مناطق گرم و خشک که مصرف مایعات، کمتر و تعریق، بیشتر است احتمال سنگسازی افزایش مییابد.
وی با بیان اینکه سبک زندگی بدون تحرک، کمآب، پرچرب و پرنمک باعث چاقی و سندروم متابولیک شده و فرد را دچار سنگسازی میکند، اظهار کرد: در مجموع برای پیشگیری از سنگ کلیه لازم است همه فاکتورهای خطرحذف شود.
دکتر فرخپی با اشاره به این تصور غلط که مصرف لبنیات باعث ایجاد سنگهای کلسیم در سیستم ادراری میشود، گفت: در مواردی که فرد بیش از یک بار دچار سنگسازی شده است توصیه میکنیم مصرف لبنیات را در حد معمول یعنی یک گرم کلسیم در طول روز که با یک پیاله ماست و یک فنجان شیر تامین میشود، داشته باشد.
وی به فرق بین سنگ کلیه و سنگ حالب اشاره کرد و افزود: دردهای خیلی شدیدی که افراد را ناچار به مراجعه به اورژانس میکند دردهای ناشی از سنگ حالب است و دردهای ناشی از سنگ کلیه معمولا مبهم هستند.
این متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری، با بیان اینکه حالب، ارگانی بین کلیه و مثانه است، اظهار کرد: سنگ ابتدا در کلیه تشکیل میشود و سپس از کلیه خارج شده و وارد لوله حالب میشود که منجر به دردهای شدید میگردد.
وی سنگ کلیه را یک بیماری خاموش عنوان کرد که فقط باعث دردهای مبهم میشود و خاطرنشان کرد: با انجام سونوگرافیهای سالیانه، میتوانیم سنگهای کلیه را که غالبا بدون علامت هستند، تشخیص دهیم.
دکتر فرخپی وجود خون در ادرار را نیازمند پیگیری و بررسی دانست و افزود: وجود خون در ادرار به دو دسته تقسیم میشود که در دسته اول این خون با چشم قابل مشاهده است و در دسته دوم قابل مشاهده نبوده و از طریق آزمایش مشخص میشود.
وی اظهار کرد: خون قابل مشاهده در ادرار اگر با علائمی مثل درد، سوزش و احساس ناراحتی در مجاری ادرار همراه باشد، معمولا به علت عفونت ادراری اتفاق میافتد و خوشخیم است و اگر بدون درد باشد باز هم به احتمال زیاد خوشخیم است ولی در هر صورت نیاز به بررسیهای بیشتر توسط پزشک دارد.
