استان زنجان به داشتن صنایع سرب و روی در کشور معروف است و طی دهه های اخیر این صنعت در زنجان به تنهایی یکه تازی کرد و در سایه ضعف مدیران در جذب صنایع مختلف و پاک در استان به تنهایی جولان داد و با بلعیدن منابع آب، خاک و هوا زنجان عده معدودی را فربه! و جمع کثیری را دچار خسران کرد!
به گزارش همدلی‌زنجان، همانطور که اقتصاددان و کارشناسان اقتصادی ایران، بر سر نعمت بودن یا نبودن “نفت” در اقتصاد ایران مبحثه دارند و برخی معتقدند که وجود نفت اقتصاد کشور را بیمار کرده است، در استان زنجان نیز نگاه های مشابهی نسبت به معادن بزرگ سرب و روی و فعالیت جدی این صنعت در اقتصاد استان وجود دارد. به طوری که اگر تولیدات سرب و روی را از تولید ناخالص داخلی استان و صادرات آن کم کنیم، تقریبا چیزی برای آمار دادن نداریم!
یکی از معادن بزرگ سرب و روی کشور که به بزرگ ترین آن در خاورمیانه معروف است، و این معروفیت ها خاورمیانه ای همیشه جنبه”تبلیغاتی” داشته تا کاربردی! معدن سرب و روی انگوران در شهرستان ماهنشان است. معدنی عظیم با سابقه تاریخی بالا در استخراج مواد معدنی که شکل نوین استخراج آن به اواخر دهه ۴۰ باز می گردد.
همانقدر که این معدن اسم و رسم دار، برای دولت و برخی نان و آب دار، برای مدیران بومی و غیربومی زمینه تبلیغ و اجرای پُز عالی را داشته! برای مردم ماهنشان، دندی و منطقه انگوران و روستاهای اطراف جز محرومیت و آلودگی چیزی نداشته است! حتی زمینه اشتغالی که مدیران معدن مدعی ۷۰ درصد بومی بودن آن را دارند زیر سوال است!
فایده و هزینه معدن انگوران برای مردم ماهنشان!
مجتمع سرب و روی انگوران در نیمه نخست ۹۹، حدود ۴۷۳ هزار و ۳۲۵ تن ماده معدنی استخراج کرده است که این رقم در مدت مشابه سال گذشته، ۴۷۳ هزار و ۹۹۰ تن بود. با فرض تحقق این میزان درنیمه دوم سال بیش از ۹۰۰ هزار تن ماده معدنی از این معدن استخراج خواهد شد.
قیمت روز خاک روی با عیار متوسط از این معدن به ازای هر کیلوگرم ۴۵۰ تا ۵۰۰ تومان است. در واقع به ازاری هر یک تن خاک حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان ارزش افزوده از این معدن ایجاد می شود. با احتساب یک میلیون تن استخراج ماده معدنی در سال جاری ۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان درآمد ایجاد می شود.
معدنی که پنج هزار میلیارد تومان در سال خلق پول می کند، اگر سالانه ۱۰ درصد از این درآمد برای توسعه منطقه پیش بینی شود، حدود ۵۰۰ میلیارد تومان می شود.
هزینه ساخت هر کیلومتر آزادراه بین ۱۸ تا ۲۰ میلیارد تومان است. اگر ۱۰ سال، سالانه حدود ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای ساخت یک آزادراه در شهرستان ماهنشان اختصاص یافته بود. هزینه پنج هزار میلیارد تومانی بود که طی این ۱۰ سال با فرض تخصیص ثبات و در نظر گرفتن قیمت ۲۰ میلیارد تومانی هرکیلومتر ساخت آزادراه، می شد حدود ۲۳ کیلومتر مسیر آزادراهی ساخته شود!
دولت در سال گذشته برای ایجاد یک شغل بیش از ۴۴۰میلیون تومان هزینه پیش‌بینی کرده بود. با فرض اینکه هزینه ایجاد شغل در سال جاری دو برابر شده، برای یک شغل نیازمند یک میلیارد تومان سرمایه گذاری هستیم. با ۵۰۰ میلیارد تومان می شد برای مردم ماهنشان ۵۰۰ فرصت خوب شغلی ایجاد کرد. جمعیت شهرستان ماهنشان در سرشماری سال ۹۵ به تعداد ۳۹ هزار و ۴۲۵ نفر بوده است.
شهرستان ماهشنان داری ظرفیت های گردشگری و معدنی بالایی است اما یکی از محروم ترین شهرستان های استان و کشور است. این ججم استفاده از مواد معدنی و بهره برداری از نعمت های خدادادی به این منطقه تاکنون هیچ عایدی برای مردم این منطقه نداشته و شاهد هیچ رشد و توسعه مناسبی برای آن نیستیم. حتی این منطقه یک جاده و مسیر دسترسی استاندارد و مناسب ندارد.
هیچ شاخص مناسب و رویکرد فرهنگی و اجتماعی در منطقه دیده نمی شود. روستاهای اطراف دارای محرومیت هستند. در بخش اقتصادی نیز هیچ منظر و شاخصه مناسب اقتصادی در منطقه وجود ندارد. استقرار صنایع سرب و روی و فعالیت سنگین ماشین آلات معدنی تنها آلایندگی و تخریب برای این منطقه ایجاد کرده است.
هرچند مدیران معدن سرب و روی انگوران و برخی مدیران مدعی اند، ایجاد اشتغال(۷۰ درصد بومی)، حق دولتی معدن، مالیات و … پرداخت می شود که موجب بهره مندی مردم منطقه می شود! اما عملا استفاده ای برای توسعه و آبادانی منطقه دیده نمی شود! یقینا حق مالکانه معدنی و مالیات و … به خزانه دولت در تهران واریز می شود و مصداقی از بازگشت آن برای کارهای عمرانی و توسعه ای به این منطقه در عمل دیده نمی شود!
آقای نماینده پاسخگو باش…! / سکوت مقابل منافع مردم و تعامل با مدیران ارشد!
برای اینکه مشخص شود، چه تدابیری برای بهره مندی بیشتر مردم ماهنشان از این معدن صورت گرفته با سیدمرتضی خاتمی، نماینده مردم ماهنشان در مجلس شورای اسلامی تماس های زیادی گرفته شد که وی پاسخ نداد. وی پاسخ پیام ها را نیز نداد!
انتظار بر این بود نماینده ای که از همین مردم رای گرفته و در دومین دور حضور خود در مجلس است، در خصوص یکی از مطالبات جدی مردم منطقه اظهارنظر رسمی و مشخصی داشته باشد! اما وی ظاهرا تصمیم گرفت پاسخی ندهد یا شاید پاسخی نداشته که بدهد!
شنیده شده از بین نمایندگان فعلی استان در مجلس، خاتمی، نماینده ماهنشان ارتباط نزدیکی نیز با فتح اله حقیقی استاندار زنجان دارد. ارتباط مثبت و سازنده با عالی ترین مقام اجرایی استان فی نفسه مثبت است، اما همین نوع ارتباط و حتی قوی تر با رسانه ها و مردم جهت منافع عمومی مردم واحب تر است.
نماینده ماهنشان در مجلس باید پاسخ دهد،در دوره فعلی مجلس قرار است عوایدی این معدن برای مردم منطقه دقیقا چه خواهد بود.
