باززنده سازی هویت قدیمی شهر زنجان در محور گاوازنگ
پردیس‌های سینمایی مشکلی برای بدنه دانشگاه علوم پایه ایجاد نمی‌کند
این روزها قضاوت در خصوص عملکرد جواد رحمتی، معاون هماهنگی امور عمرانی در رسانه ها، افکار عمومی و محافل تخصصی بسیار زیاد بوده است. هرچند مشخصا این قضاوت ها رویکرد تک بعدی و ناقصی دارند.
به گزازش همدلی‌زنجان، مشخصا قضاوت در خصوص عملکرد یک مدیر بسیار دشوار بوده، چرا که ابعاد روشن و پیدای زیادی در خصوص حوزه عملکردی افراد وجود دارد که نمی توان همه آن ها را شناسایی و در دایره قضاوت و سنجش قرار دارد. با این حال می توان برخی شاخص ها را برای بررسی عملکرد مدیران به خصوص مدیران بومی که انتظارات از آن ها برای توسعه بیش از پیش استان زیاد بوده، صورت گیرد.
آنچه که در خصوص عملکرد جواد رحمتی به عنوان یک آرشیتکت و شهرساز و مدرس دانشگاه که در تصدی‌های دولتی استان و در مقطعی شهرداری تهران سابقه اجرایی داشته می‌توان ارائه کرد، اینکه تصدی معاونت عمرانی وی در زمان جمشید انصاری مصادف با تنگناهای مالی شدید دولتی و سایه سنگین رکود در اقتصاد کشور و استان بود. سایه‌ای که در یک بخش توان سرریز شدن اعتبارات بخش دولتی را محدود کرد و در بخش دیگر حضور بخش خصوصی را تضعیف و از توجیه انداخت.
این تنگناهای مجموعه عملکرد مدیران بومی استان که ترکیبی یکدست و توانمند نیز داشت را با چالش مواجه کرد و عملا در شهر و استان زنجان نیز ظرفیت‌های اقتصادی برای حضور بخش خصوصی توانمند با ضعف‌هایی همراه بود. با تمامی این شرایط برخی به خروجی عملکرد تیم عمرانی در استان انتقادات زیادی را وارد می کنند که شاید بخشی از آن نیز صحیح باشد.
در زمان تصدی جواد رحمتی به عنوان معاونت هماهنگی امور عمرانی استان بسیاری از پروژه‌هایی که می تواند مربوط به شهرداری و سازمان های مرتبط باید از این معاونت به طور مستقیم مطالبه شد که برنامه هایی نیز در این راستا ارائه شد. در کنار همه این موارد، برخی اعضای شورای اسلامی شهر زنجان که همگرایی فکری و جناح سیاسی همسو با بدنه دولت نداشتند نیز از چالش های جواد رحمتی محسوب می شدند که اوج پیشبرد اهداف وی در پروژه سبزه میدان با مخالفت های این بدنه همراه شد که می توان به عنوان یکی از مصادیق به آن اشاره کرد.
در این مقطع زمانی که جواد رحمتی همچنان یکی از مدیران ارشد استانی محسوب می‌شود پرداختن به عملکرد وی عجولانه و غیرمنصفانه بوده و قطعا در مقطع زمانی مناسب به آن خواهیم پرداخت. اما یکی از دغدغه های شهروندان زنجانی برای تفرجگاه های شبانه و روزانه مجموعه گردشگری گاوازنگ است که گفت‌و‌گوی اختصاصی در این خصوص با وی صورت دادیم.
جواد رحمتی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری زنجان در پاسخ به این سوال همدلی‌زنجان که قرار است شاهد چه طرح‌های توسعه‌ای و برنامه‌ای در مجموعه گاوازنگ و محورهای دسترسی به آن باشیم، پاسخ داد:
شهر زنجان به دلیل بافت فشرده در مرکز شهر و بالا بودن هزینه تملکات در آن شرایط پزینه ای برای ایجاد طرح های عمرانی و فضاهای شهری در بافت مرکزی دارد. هر اقدامی در بافت مرکزی هزینه زیادی برای تملکات نیاز دارد و مشخص هم نیست به لحاظ اجتماعی چه بازخوردی داشته باشد. از اینرو منطقه ای برای سوق دادن بارگذاری های فضاهای شهری از مرکز شهر به نقطه ای مطلوب احساس نیاز می‌شد که گاوازنگ به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود شرایط مناسبی داشت. این منطقه نقطه تعادل دسترسی به نقاط مختلف شهر بوده و فاصله کوتاه برای آن وجود دارد. همچنین در شرایط فعلی چند تسهیل دسترسی برای آن سه مسیر پیش بینی شده که شامل مسیر فعلی، مسیر ایجاد شده از سایت امام و خیابانی از اراضی اراتش که عرض۴۰ متری دارد.
گاوازنگ در چه سالی پایه گذاری شد و هدف اصلی از طراحی و جانمایی آن چه بود؟
گاوازنگ از سال ۷۲ پایه ریزی شد که برای برخی نیازهای آن مقطع زمانی همچون جلوگیری از حاشیه نشینی که اتفاق هم افتاده بود، پاسخگو باشد. همچنین این منطقه به دلیل وضعیت آب و هوایی مساعد برای ایجاد تفرجگاه و اوقات فراغت نیز در نظر گرفته شد و جانمایی و طراحی آن انجام شد. برای تامین استانداردها و سرانه های شهری که در شهر به آن نیاز داریم عملا در بافت مرکزی شهر زنجان امکان تامین و ایجاد آن نبوده و نیست که منطقه گاوازنگ جایگزین بهتری برای این مهم محسوب می‌شود. در منطقه گاوازنگ فضاهای فرهنگی، سینما، گالری و نمایشگاه و همچنین مراکز تجاری و مراکز خرید پیش بینبی شده که بار اصلی را از مرکز شهر برداریم و به این منطقه گسیل دهیم. در خصوص روستای فعلی که در بافت منطقه وجود دارد نیز در دولت گذشته بارگذاری بیش از ظرفیت صورت گرفته و سکونتگا غیررسمی شکل گرفته که مقالات انتقاد آمیزی نیز در خصوص وضعیت آن چاپ شده که اولویت در هدایت ساکنان روستا به نقطه جدید است.
-منطقه گاوازنگ قرار است چه استانداردهای شهری را برای شهروندان زنجانی تامین کند؟
برای اینکه بتونیم استانداردهای یک زندگی شهری را تامین کنیم باید ابتدا زیرساخت های لازم را ایجاد کنیم. رویکرد کوتاه مدت و روزمره نمی تواند بستر را برای ایجاد فضاهای شهری استاندارد برای شهروندان فراهم کند. این زیرساخت‌ها بر اساس سرانه‌هایی تعریف می‌شود که باید مطابق با آن اقدام شود؛ همانطور که در تامین بیمارستان به ازای هر هزار نفر یک تا دو تخت در کشور به عنوان یک شاخص استاندارد تعریف شده که البته در کشورهای توسعه یافته متفاوت تر است در حوزه شهری نیز چنین شرایطی داریم. در حوزه شهری نیز فضای سبز، فضاهای فرهنگی، معابر، تفرجگاه های شهری و فضاهایی برای گذران اوغات فراغت و … به عنوان شاخص در زندگی شهری مطرح هستند. منطقه گاوازنگ مطابق برنامه‌ریزی انجام شده باید این شاخص های استاندارد را برای شهروندان زنجانی فراهم کند.
- یکی از انتقاداتی که در خصوص مسیرهای و محورهای دسترسی به گاوازنگ می شود، عرض و ظرفیت پایین به نسبت حجم نیاز به دسترسی به آن است. اساسا در محور ارتباطی به گاوازنگ به برنامه و طراحی در نظر گرفته شده است؟
مسیرهای دسترسی سواره به منطقه گاوازنگ هم اکنون سه محور تعریفی است. محور نخست که مسیر دسترسی فعلی از میدان ورودی شهرک آزادگان بوده، مسیر دوم محور دسترسی از سایت امام و محور سوم نیز از اراضی داخل پادگان به آن منتهی خواهد شد. تاکید ما برای محور دسترسی به گاوازنگ ایجاد یک محور قوی پیاده بوده و اصلا قرار نیست تردد سواره در آنجا تقویت شود که برخی انتقاد از وضعیت فعلی برای دسترسی سواره دارند. تاکید بر ایجاد یک محور مهم فرهنگی با محور پیاده برای دسترسی در منطقه داریم. محور دسترسی به گاوازنگ سالیان سال رها شده بود که با طراحی که در گذشته انجام شده بود قصد داریم نسبت به تقویت آن اقدام کنیم. اولویت تقویت این محور نیز تقویت رویکرد فرهنگی و افزایش دامنه تعاملات اجتماعی است. به دلیل مشکلاتی که برگزاری گذرهای فصلی در مرکز شهر دارد این بارگذاری را در آینده برای محورهای دسترسی به گاوازنگ تعریف می‌کنیم. این محور پیاده فضایی برای گذران اوقات فراغت عصرگاه مردم بعد از یک روز کاری در کنار ایجاد فضایی برای تعامل اجتماعی و ارائه خدمات به عنوان یک مقصد برای حضور شهروندان باشد.
صد متر معبر در این محور به صورت پیاده‌راه تعریف شده که این مسیر در سمت دانشگاه علوم پایه و فضاهایی که پردیس های سینمایی ساخته می شود جانمایی شده است. در این مسیر صد متری ظرفیت خوبی برای ایجاد فضاهای مکث شهری و ارائه خدمات به شهروندان وجود دارد.
یکی از مشکلات شهرهای ما سواره محور شدن بوده . خیابان‌های ما قابلیت لازم برای تقویت محورهای پیاده را ندارد. خیابان سعدی می توانست یک محور خوب پیاده باشد که این موضوع هم به نفع مغازه‌داران و هم عموم مردم بود. اما وقتی اقدامی می‌شود ابتدا خود مغاز‌داران معترض می‌شوند. محورهای پیاده نشان داد مردم حضور بیشتری در فضاها دارند و این نشان می دهد باید بازنگری در نگاههای شهری خود ایجاد کنیم و باید شهر را به لحاظ مدنیت و تعاملات شهری تقویت کنیم.
-ساخت پردیس سینمایی در راستای تقویت رویکرد فرهنگی این محور بوده است؟
بله، تقویت حضور بخش خصوصی در منطقه گاوازنک از اهداف اصلی ما بوده و پردیس های سینمایی در آن جانمایی شد که به صورت سالن های کوچک و گالری‌های و نمایشگاه‌هایی برای مکث شهروندان و ایجاد فضاهای مفرح شهری در غالب فضاهای سنتی و بومی خواهد بود. این فضاها تداعی یک فضای شهری قدیمی و با ویژگی هویتی قدیمی در شهر زنجان باززنده‌سازی خواهد شد. ساخت پردیس های سینمایی به این منظور بوده که در این فضاها مردم فضای مکث داشته باشند و خدمات بگیرند. هفت سینمایی که در طول هفته هفت اکران متفاوت داشته و همه سلایق را پاسخگو باشیم. درجه بندی متفاوت برای هقت پردیس طراحی شده قائل شدیم و سینمای لوکس، سه بعدی و چهاربعدی و … و ارائه سرویس استاندارد به مردم ارائه خواهد شد.
-یکی از انتقادات به جانمایی این پردیس های سینمایی ایجاد جدایی دانشگاه علوم پایه و بدنه آزاد آن با فضای پیرامونی و آسیب به منظر شهری ایجاد شده آن بوده است. این موضوع را قبول دارید؟
در خصوص جانمایی برای پردیس‌های سینمایی انتقادات زیادی شد و برخی معتقد بودند که ساخت این پردیس ها ضرورتی ندارد و به جای آن عرض اتوبان افزایش یاید که این نظرات با اصول فنی و شهرسازی در دنیا مغایرت دارد چرا که امروز در شهرسازی دنیا ضرورت تقویت محور پیاده در شهرهای توصیه می شود که برای رویکرد پیاده محوری بوده و نه رویکرد سواره محوری که این موضوع در شهر زنجان مورد تاکید قرار دارد. طراحی که برای ساخت پردیس های سینمایی در نظر گرفته شده با رویکرد تقویت این طرح با بدنه دانشگاه علوک پایه و ایجاد ارتباط مردم با آن است. رویکرد ما ایجاد احترام به دانشگاه بوده و طراحی به گونه ای انجام شد که پیوند ها تقویت شود و گسستی به وجود نیاید و مردم بیشتر به سمت این ارتباط سوق داده شومد و در داخل سایت علوم پایه هم انجام شود. ارتفاع ساختمان های طراحی شده یک طبقه و با مقیاس انسانی بوده و تنها یک حجم سه طبقه در انتهای مسیر در مجاورت نمایشگاه بین الملل داریم. هکچنین بدنه پیوسته دیده نشده و فضاهای باز و ارتباط بصری با دانشگاه ایجاد شده است که همه این موارد برای احترام به دانشگاه است.
-طراح و برنامه های آتی برای گاوازنگ چیست و چه خدماتی در مجموعه گاوازنگ برای مردم پیش بینی شده است؟
برای توسعه و ارائه خدمات متنوع به شهروندان نیازمند حضور جدی بخش خصوصی هستیم و دولت تنها زیرساخت های لازم را برای مجموعه فراهم می کند. در خود مجموعه بستر لازم برای ورود بخش خصوصی ایجاد شده اما شاهد حضور جدی سرمایه گذاران در منطقه نیستیم. فضاهای مختلف تجاری و رفاهی در منطقه پیش بینی شده که مراکز عمده خرید و فروش همچون هایپر مارکت و همچنین طراحی رستوران گردن انجام شده است. در این راستا زمین مورد نظر آماده سازی و فراخوان لازم برای ورود سرمایه گذاران داده شده که استقبال سرمایه گذاران رضایت بخش نبوده است.
به دلیل محدودیت اعتباری رویکرد جذب سرمایه گذار بخش خصوصی در پیش گرفته شده که برخی از زیرساخت ها برای ورود سازمان همیاری به منطقه فراهم شده است. در این راستا برخی خدمات غیراستانداری که به مردم در مسیر و مجموعه ارائه می شود را به صورت پروژه های منظم و استاندارد تعریف خواهیم کرد و سرویس های مناسب تری ارائه خواهد شد.
چند پکیچ سرمایه‌گذاری در داخل مجموعه تعریف شده که شامل تقویت مراکز خرید و ایجاد رستوران و امکانات پذیرایی متعدد بوده که به صورت سرمایه گذاری خواهد بود. نقش دولت در تامین زیرساخت ها همچون انتقال و تقویت آبرسانی، روشنایی، برق و غیره خواهد بود که سایر خدمات پیش بینی شده نیز توسط بخش خصوصی تامین می‌شود.
