اطلاعات منتشره شده نشان میدهد که در سال ۱۴۰۲، بانکهای رسالت و مهر ایران به ترتیب بالاترین میانگین وام پرداختی به هر کارمند را داشتهاند، با ارقام ۱,۶۱۱ و ۸۶۴ میلیون تومان. این دو بانک، بانکهای قرضالحسنه هستند و بر اساس منابع مردمی فعالیت میکنند.
به گزارش همدلیزنجان؛ بانکهای قرضالحسنه بهطور اصولی بر پایه جمعآوری منابع از سپردهگذاران و ارائه وامهای بدون بهره یا با بهره پایین به افراد نیازمند استوار هستند. این بانکها باید به نحوی عمل کنند که اهداف اصلی خود، یعنی تأمین مالی اقشار آسیبپذیر و کمک به رفع نیازهای فوری جامعه، را به بهترین شکل ممکن تحقق بخشند.
از طرفی، میزان بالای وام دریافتی کارکنان این بانکها میتواند نگرانیهایی را ایجاد کند:
۱. تضاد با مأموریت بانکهای قرضالحسنه: بانکهای قرضالحسنه باید منابع خود را برای حمایت از اقشار ضعیف جامعه وامدهند. اگر این منابع به جای اینکه به افراد نیازمند جامعه اختصاص یابند، به وامهای بالای کارمندان بانکها اختصاص یابند، این میتواند تضاد با مأموریت اصلی بانک باشد.
۲. سوءاستفاده از منابع مردمی: اگر وامهای کلان به کارمندان اعطا شود، میتواند این تصور را ایجاد کند که منابع مردمی که به نیت کمک به نیازمندان سپرده شدهاند، بهطور نادرست مورد استفاده قرار میگیرند. این مسئله میتواند باعث بیاعتمادی سپردهگذاران و تضعیف اعتبار بانکهای قرضالحسنه شود.
۳. اثر منفی بر عدالت اقتصادی: وقتی که منابع قابل توجهی از بانکها به صورت وامهای بزرگ به کارکنان اعطا میشود، ممکن است نیازهای وامگیرندگان واقعی و ضروری نادیده گرفته شود. این امر میتواند تأثیرات منفی بر عدالت اقتصادی و اجتماعی داشته باشد.
بانکهای قرضالحسنه باید سیاستهای وامدهی به کارمندان خود را به دقت بازنگری کنند. وامهای پرداختی به کارمندان باید بر اساس نیاز واقعی، و نه به صورت پاداش یا امتیاز ویژه، تنظیم شود. همچنین باید مطمئن شد که بخش عمدهای از منابع بانک برای اهداف اصلی خود یعنی کمک به نیازمندان جامعه صرف شود.
بهعنوان یک راهکار، شفافسازی بیشتر در سیاستهای وامدهی و همچنین افزایش نظارت بر عملکرد بانکها میتواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند و اعتماد عمومی را به این بانکها افزایش دهد.