یک عضو هیئت علمی فارماکوتراپی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، گفت: تداخلات دارویی میتواند به واکنشهای دارویی ناخواسته در سالمندان منجر شود و یکی از دلایل شایع بستری شدن آنها در بیمارستانها و مرگ و میر است.
به گزارش همدلیزنجان؛ دکتر منیره مهام با بیان این مطلب، اظهار کرد: بیماران مسن اغلب مبتلا به چندین بیماری زمینهای بوده و همزمان داروهای زیادی مصرف میکنند و به همین دلیل برای بسیاری از پزشکان، تصمیم گیری برای شروع دارودرمانی در این بیماران معمولاً نیازمند ارزیابی خطرات و مزایای موجود است.
وی افزود: آگاهی از تغییرات فیزیولوژیکی که در افراد مسن رخ میدهد و آشنایی با تاثیر این تغییرات بر رفتار داروها، در هنگام انتخاب داروها از اهمیت ویژهای برخوردار است. به عنوان مثال افزایش pH معده و کاهش سطح جذب داروها در روده می تواند جذب بسیاری از داروها را کاهش دهد یا کاهش عملکرد کلیه در این گروه سنی می تواند سطوح سرمی سمی از بسیاری از داروها را ایجاد نماید.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان با بیان اینکه طبق مطالعات انجام شده، جمعیت سالمند حدود ۳۰درصد کل داروهای تجویز شده را مصرف میکنند، خاطرنشان کرد: استفادهی همزمان از داروهای متعدد بدون وجود علت مصرف درمانی مشخص به عنوان یک عامل مهم در بروز واکنشهای دارویی ناخواسته در این جمعیت شناخته شده است.
وی افزایش تعداد داروهای مصرفی در سالمندان را باعث افزایش احتمال بروز خطاهای دارویی در آنان دانست و گفت: به همین دلیل، ارزیابی دقیق و مکرر پروفایل دارویی مصرفی در بیماران سالمند و نظارت بر بروز واکنشهای دارویی ناخواسته در این گروه باید به استاندارد عملکرد بالینی تیم درمان مبدل گردد.
دکتر مهام اظهار کرد: استفاده از معیار Beers برای تعیین داروهای نامناسب (دارای خطر بالا) برای استفاده در بیماران مسن در هنگام تجویز داروها می تواند از بروز واکنشهای دارویی ناخواسته و خطاهای دارویی پیشگیری نماید.
وی به بیان اصول کلی که میتواند منجر به تجویز ایمن دارو و دارودرمانی صحیح در بیماران سالمند گردد، پرداخت و گفت: این اصول شامل ایجاد برنامه مراقبتی اختصاصی برای هر بیمار شامل تصمیماتی در زمینهی چگونگی استفاده از داروها، اندیکاسیون و مناسب بودن براساس وضعیت سلامتی بیمار، ارزیابی اختصاصی و دقیق خطرات و مزایای تجویز هر دارو برای هر بیمار و آموزش به بیمار در جهت افزایش پایبندی به دارودرمانی است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان با بیان اینکه طب سالمندان بر جنبههای بالینی، پیشگیرانه و اجتماعی بیماریها به همراه انتخاب صحیح داروها و مدیریت مداوم آنها در راستای دستیابی به نتایج مثبت درمانی در جمعیت حساس سالمند تمرکز دارد، افزود: در طب سالمندان دارودرمانی به عنوان یک رویکرد مراقبتی مهم به پیشگیری از بیماری، ناتوانی و مرگ در جمعیت سالمندان کمک میکند و به طور همزمان امکان بهبود کیفیت زندگی را برایشان فراهم مینماید.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر، اصطلاح “سالمندان” به افراد ۶۵ سال و بالاتر اشاره دارد، اظهار کرد: طبق آمارهای منتشر شده در سال ۲۰۲۲، نسبت افراد بالای ۶۰ سال در ایران حدود ۱۰ درصد کل جمعیت را تشکیل میدادند و تخمین زده میشود که در سالهای آتی این میزان به صورت چشمگیری افزایش یابد. همچنین جمعیت سالمندان به دلیل ابتلا به بیماریهای زمینه ای مختلف در مقایسه با سایر جمعیتهای سنی میزان بالایی از خدمات مراقبت بهداشتی به ویژه خدمات مرتبط با تجویز و مصرف داروها را به خود اختصاص میدهند.
