مسعود نیلی در یک گفتوگوی تحلیلی، ویژگیهای اقتصاد سیاسی ایران در سال تغییر دولتها را بررسی کرد.
به گفته او، از یکسو دولتهایی که در سال آخر فعالیت خود قرار دارند با هدف بهبود کارنامه خود، تمایل بیشتری به رشد هزینهها از طریق افزایش حقوق و رشد هزینههای رفاهی دارند.
از سوی دیگر، دولتهای جدید نیز در سال نخست کاری خود، عموما بهدنبال تحقق وعدههایشان هستند؛ بهخصوص در شرایطی که دولت منتخب پشتوانه حداکثری نداشته باشد و بخواهد نظر آحاد مردم را جلب کند. از نگاه این اقتصاددان، بهنظر میرسد این الگو در سالجاری نیز در حال تکرار شدن است.
این در حالی است که در سه سال اخیر، رشد پول در بالاترین سطح خود قرار گرفته است؛ بنابراین این خطر وجود دارد که این الگوی رفتاری مشترک در پایان و آغاز دولتها باعث تحریک هرچه بیشتر نقدینگی در کشور شود.
در این شرایط بهتر است که سیاستگذار جدید در الگوی رفتاری خود، جنبه احتیاط را در پیش بگیرد و به فکر کنترل رشد نقدینگی باشد.
مسعود نیلی ویژگیهای اقتصاد سیاسی ایران را در سال تغییر دولتها بررسی کرد. او به این موضوع اشاره کرد که دولتها در سالهای آخر فعالیت، به دنبال بهبود عملکردشان هستند و برای بالا بردن نمرات کارنامهشان نیز تمایل بیشتر به خرج کردن دارند و مشتاقاند تا پروژههای عمرانی در زمان خودشان به اتمام برسد؛
به همین علت منابع بیشتری را به یک سال آخر اختصاص میدهند و هزینههای رفاهی، مانند حقوق و دستمزد را بالا میبرند.
نیلی به الگوی رفتاری دولتهای جدید اشاره کرد و گفت آنها «در شروع فعالیت» خود دست به اقدامات انبساطی میزنند و به دلایل متعدد این احتمال در شرایط دولت جدید بالاتر است.
او ادامه داد که با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران قاعدتا از دولت سیزدهم توقع میرود تا تمرکز اصلی را بر اقتصاد بگذارد که هم صحت مطالب خودشان را اثبات کنند، هم انتظارات رایدهندگان به خودشان را برآورده کنند و هم بهخصوص با شکل خاص انتخابات امسال و مساله تعداد و ترکیب آرا جناب آقای رئیسی قاعدتا باید تلاش کنند به کسانی که یا در انتخابات شرکت نکرده یا به ایشان رای ندادهاند هم نشان دهند که فردی با توانمندیهای مناسب هستند؛ همه اینها حکایت از این دارد که دولت جدید گرایش پیدا میکند به اینکه بخواهد اقدامات خاصی انجام بدهد.
نیلی این شرایط را به زبان ساده اینگونه توصیف کرد که اقدامات در هر حوزهای اعم از بهداشت، آموزش، یارانهها و… به معنای مخارج بیشتر دولت و فشار به بودجه خواهد بود و در سالهای اخیر نیز دولتها راه جدیدی را شناسایی کردهاند و از طریق بانکها بدون اینکه در بودجه تغییری بدهند از بانک مرکزی پول میگیرند.
این اقتصاددان با یادآوری شرایط سالهای اخیر کشور و تغییرات مربوط به متغیرهای اقتصادی هشدار داد که در سه سال متوالی ۹۷، ۹۸ و ۹۹ رشد حجم پول بالای ۴۰ درصد بوده است و باید نسبت به هر سیاستی که به نوعی تحریک پولی در آن نهفته است، محتاطانه برخورد کرد. نیلی معتقد است لزوما اتفاقات بدی نخواهد افتاد، اما بهتر است سیاستگذار جانب احتیاط را بگیرد.