1. اجتماعی
  2. جایگاهِ ضعیفِ روانشناسی در زندگی ما

کد خبر: 23684

جایگاهِ ضعیفِ روانشناسی در زندگی ما

 دکتر محمود سریع القلم

آن هایی که در حرفۀ خود موفق بوده‌­اند و دستاوردی از خود به جای گذاشته‌­اند، از درک روانشناسانۀ عمیق تری از انسان برخوردار بوده‌­اند. اگر گاندی، بیست درصد از سخنانش بر اساس دروغ، فریب، وارونه جلوه دادن و کتمانِ حقیقت بود، نمی­‌توانست به اهداف خود رسیده و جایگاهِ مثبت و ویژه ای در تحولات قرن بیستم به دست آورد.
تضاد امری طبیعی است اما روشِ حل اختلاف است که درون ها را رو نمایی می­‌کند. در روش حل اختلاف است که انسان­‌ها شناخته می شوند، باطن آن ها کشف و تناقضات میان ظاهر و باطن بروز می کند. وقتی از ده جملۀ یک فرد، یازده جملۀ آن ناصحیح، غیرواقعی و تحریف شده باشد طبعاً طی زمان و با تشخیص مخاطب، اعتماد شکل نمی‌­گیرد. روانشناسی راستگویی از حکمرانی گرفته تا وزارت تا ستون ­نویسی تا یک تصادف ساده رانندگی مصداق دارد. یکی از فرازهای بسیار جذابِ سفرنامه هایی که به خاورمیانه مربوط می شود این است که نویسندگان نقل می کنند: آنها بدون دلیل و بدون حتی اینکه ضروری باشد، دروغ می گویند.

وارونه جلوه دادن مسایل و فقط ده درصد از حقیقت را گفتن نشانۀ روانشناسی ناسالم است. یکی از دقیق ترین تعاریفی که از مفهومِ قدرت شده این است: فردی خوب قدرت را درک می کند که محدودیت های آن را بشناسد. ظرفیت خود را دقیق محک بزند، شفاف بداند چه مقدور است و چه مقدور نیست. از آنچه که هست خود را بزرگتر نبیند و خود را آنچه نیست نشان ندهد. گزاف نگوید، طرف خود را نه دست کم بگیرد و نه بزرگ جلوه دهد و جایگاه دقیق خود را تشخیص دهد.

در شاخۀ روانشناختی علمِ روابط بین الملل به تحلیل محتوا می پردازد: به این صورت که این فرد از کدام واژه ها بیشتر استفاده می کند، دایرۀ واژگانِ او چقدر گسترده است، چگونه مسائل و اختلافات را تعریف می کند. شاید ملاحظه کرده اید افرادی هستند که طی یک ماه در مورد بیست موضوع مختلف قلم فرسایی می کنند. ساده ترین استنباط پراکندگی ذهن و فقدان تخصص است. چطور می شود در جهان امروز هم متخصصِ ادبیات فارسی بود و هم فیلسوف بود، هم متخصصِ برجام و سیاست خارجی بود، هم متخصصِ ریشه های کم آبی بود و هم آیندۀ سیاسی عربستان؟

در یک کشور، چراغ قرمز یعنی توقف تا زمانی که سبز شود. در کشوری دیگر چراغ قرمز یعنی اگر خودرویی نیست باید رد شد. هر دو رفتار تابع ناخودآگاه است. هر دو رفتار در اثر یادگیری از محیط است، هزاران واکنش و رفتار انسان ها به مسائل مختلف مانند مثال چراغ قرمز است: ناخودآگاه افراد پر می شود از افکار و رفتارهای برگرفته از محیط که در شرایط مختلف بروز و ظهور می‌­کنند. مهمترین وظیفۀ یک سیستم، عقلانی کردن ناخودآگاه است. یعنی اگر هم قرار است ناخودآگاه فکر کند، حداقل با آموزش و محیط سالم، عقلانی عمل کند.اگر فردی می­‌تواند بیست شغل دولتی داشته باشد به این دلیل است که ناخودآگاه جامعه آن را طبیعی می‌­داند. ولی در آلمان ناخودآگاه جامعه اجازه نمی­‌دهد. اگر در سنگاپور فردی زباله پرت کند همه به او بد نگاه می­‌کنند چون در خانواده، مدرسه، رسانه­‌ها آموخته‌­اند و در ناخودآگاه آنها نقش بسته که این کارِ پسندیده‌­ای نیست

لذا گاهی بعضی، ثروتشان ده‌ها برابر می­‌شود ولی نحوۀ صحبت کردن، غذا خوردن، لباس پوشیدن، فکر کردن و قضاوت کردن آنها به ندرت تغییر می­‌کند چون پولِ فراوان هم چنان در خدمتِ ناخودآگاه سابق عمل می­‌کند. مدتی قبل، این نویسنده در ردیفِ اول پشت یک چراغ قرمز در تهران توقف کرده بود. هنوز حتی سه ثانیه از سبز شدن چراغ قرمز نگذشته بود که رانندۀ یک خودروی بسیارلوکس چند میلیاردی از پشت فریاد زد: “بی شرف­ها برین دیگه”. از قضا در چراغ قرمز بعدی به صورت موازی در کنار او قرار گرفتم. بعد از چند رفت و برگشت کلی متوجه شدم لغت “بی شرف” وردِ زبان اوست وبی اختیار استفاده می شود و با تعریفِ متعارفِ جامعه ازاین واژه بسیار متفاوت است. ثروتِ او بیشتر به مصرف انجامیده است تا ادراک و ناخودآگاه جدید

ناخودآگاه عقلانی با کتاب خوانی رابطۀ مستقیم دارد. چه کسانی بیشتر کتاب می­‌خوانند؟ آنهایی که احساس نیاز کنند تا ناخودآگاه خود را غنی تر کنند. تعریف کوتاه مدت و بساز بفروشی از زندگی با ناخودآگاه معقول سازگار نیست. وضعیت فعلی اندونزی و سنگاپور نشان می‌­دهد دولت نقش کانونی در تحول ناخودآگاه دارد که با ثباتِ اقتصادی و روابط بین المللی تسهیل می­‌شود. این تحلیل به معنای بی­‌نقص بودن دانمارک و سوییس نیست بلکه بحث پیرامون نسبت و شدت است. یعنی دراین کشورها، درصد ناخودآگاه نامعقول ۲۰-۱۰% است. در جوامعی که ناخودآگاه معقول ۲۰-۱۰% باشد، روانشناسی اندیشه و عمل پرورش نمی­‌یابد.

 

گزارش خطا / تخلف

نوع تخلف یا مشکل را مشخص کنید *
Select an option
توضیحات *
Fill out this field

تبلیغ در همدلی
خبر بعدی
خبر خوش برای مجردان دهه شصتی روستایی
خبر قبلی
برگزاری مانور شیمیایی زیستی به مناسبت هفته پدافند غیر عامل
مطالب مرتبط

ـ دیدگاه های ارسال شده، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
ـ پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
ـ پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
آخرین اخبار
پربحث ترین اخبار
یادداشت
فهرست