این روزها موضوع انتقال آب قزل اوزن به اردبیل موضوعی بحث برانگیز شده و به یکی از مباحث داغ رسانه ای در استان اردبیل و زنجان تبدیل شده است. چندی پیش یکی از مخاطبان همدلی زجان با ارسال تصاویری مدعی شد که آب قزل اوزن طی پروژه ای در حال انتقال به دشت اردبیل است.
به گزارش همدلیزنجان؛ چندی بعد از آن شاهد بودیم که در جلسه کمیته برنامهریزی شهرستان طارم نبی اله محمدی، نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی خواستار توقف این پروژه شد! وی در اظهاراتی تاکید کرده که: با توجه به اینکه حوضههای آبریز قزلاوزن ارتباطی به دشت اردبیل ندارد، دلایل توجیهی پروژه مشخص نبوده و مورد تایید و موافقت ما نیست.
طرح انتقال آب قزل اوزن به دشت اردبیل در حالی مطرح می شود که طارم در سال های گذشته با بحران آب مواجه بوده و یکی از افتخارات مدیران استانی خرید آب در استان های همسایه و رهاسازی آن برای تامین نیاز کشاورزان طارمی بوده است! حال مشخص نیست این خط انتقال قرار است کدام آب را برای کمک به اردبیل متتقل کند! رودخانه راهبردی که خود به کم آبی خورده و تامین آب حوزه خود را ندارد چطور قرار است به اردبیلی ها کمک کند!؟
نکته جالب توجه دیگر اینکه اخیر مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس که همواره مدعی پیگیری حقوق آبی استان در سال های اخیر بوده، طی توییتی نوشته:
توییت مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در خصوص انتقال آب از طارم: آب طارم نه معامله میشود، نه منتقل. نه شایعهای آن را میگیرد، نه تفرقهای آن را میخشکاند. شایعات بیپایه، آیندهای برای طارم نمیسازند. مسیر روشن ما: اقدام بی سر و صدا برای آب طارم، نه برای بازی با افکار. برای مدیریت پایدار منابع آبی، هر قدم را با مردم و برای مردم برداشتهایم.
انتقال سالانه ۵۰ میلیون مترمکعب آب رودخانه قزلاوزن
نظرات متناقض دو نماینده زنجان در حالی است که احبار رسمی در استان اردبیل نیز قابل توجه است. اینکه مدیرعامل شرکت آب منطقه ای اردبیل در اظهاراتی گفته: برای تامین آب آشامیدنی شهرستانهای اردبیل، خلخال و کوثر، انتقال آب به میزان ۵۰ میلیون متر مکعب از رودخانه قزلاوزن در استان هدفگذاری شده است. بر اساس مصوبه کمیسیون تخصیص آب وزارت نیرو، انتقال سالانه ۵۰ میلیون مترمکعب آب رودخانه قزلاوزن برای مصارف آب آشامیدنی، کشاورزی، صنعت و گردشگری اردبیل تعیین شده و آب تخصیص یافته از رودخانه قزل اوزن برای شهرستانهای اردبیل، خلخال و کوثر و به تناسب نیاز این مناطق توزیع میشود.
وی افزود: برای اجرای این طرح ردیف ملی در بودجه تعریف شده و براساس هدفگذاری شرکت آب منطقه ای اردبیل، مقرر است عملیات اجرایی این طرح در سفر آتی رئیس جمهور به استان اردبیل شروع شود. اجرای این طرح مورد موافقت وزرات نیرو قرار گرفته است. اجرای این طرح به تامین آب پایدار شهرستانهای اردبیل، خلخال و کوثر کمک خواهد کرد. شرکت آب منطقه ای اردبیل برای تامین منابع آب برای افق سالهای ۱۴۱۰ ، ۱۴۲۵ برنامه ریزی کرده است.
در استان اردبیل هم ظاهرا اختلافاتی در خصوص این موضوع وجود دارد. به گونه ای که رسانه های خلخال مدعی اند که ۵۰ میلیون متر مکعب آب از قزل اوزن حقابه شهرستانهای خلخال و کوثر از رودخانه قزل اوزن است و دشت اردبیل در حوضه آبریز قزل اوزن قرار ندارد. برای استفاده از این آب لزومی به احداث شبکه انتقال نیست، چون خلخال و کوثر در حوضه آبریز قزل اوزن قرار دارند و کافی است این میزان حقابه در هر جای مناطق، شهرها و روستاهای مختلف به سدهای معیشتی و آب شرب و سایر نیازهای آتی شهرستانهای خلخال و کوثر از محل آبهای جاری تخصیص یابد.
یکی از رسانه های خلخال در مطلبی ادامه داده: نکته خیلی مهم که بسیاری از همشهریان از آن غافل هستند، اینکه اگر این مقدار از سهم و حقابه خلخال و کوثر بخواهد برای انتقال آب به دشت اردبیل تخصیص یابد، هیچ حقابهای جهت اجرای پروژههای توسعه آتی خلخال و کوثر باقی نخواهد ماند. بعنوان مثال اگر در آینده بخواهد کارخانه یا صنعتی در خلخال و کوثر احداث شود، سهم حقابهای باقی نمی ماند که بخواهد به این کارخانه تخصیص یابد (دوستان دقت کنند سهم حقابه باقی نخواهند ماند، یعنی آب از جلوی چشمان ما عبور خواهد کرد ولی حق استفاده از آن را نخواهیم داشت). لذا این طرح انتقال آب به دشت اردبیل از آنجاییکه به نیازهای توسعه آتی خلخال و کوثر توجه نکرده است کاملا غیرقانونی و به دور از انصاف است.
پرونده انتقال آب از رودخانه قزل اوزن خلخال به مرکز استان اردبیل باید برای همیشه بسته شود
در همین راستا شاهد اظهارنظر امام جمعه خلخال نیز هستیم که گفته: پرونده انتقال آب از رودخانه قزل اوزن خلخال به مرکز استان اردبیل باید برای همیشه بسته شود.
حجت الاسلام کریم اسدی گفت: مردم شهرستانهای خلخال و کوثر بیش از مرکز استان اردبیل به آب رودخانه قزل اوزن نیاز داشته و هرگز اجازه انتقال آب این رودخانه را به اردبیل نخواهند داد. بر اساس نظریه اکترکارشناسان، انتقال آب رودخانه قزل اوزن به مرکز استان اردبیل از لحاظ ارتفاع، بعد مسافتو هزینه اجرای طرح به هیچ عنوان منطقی نبوده و این طرح هرگز قابلیت اجرایی ندارد.
در این بین نیاز است توجه کنیم به حوزه آبریز قزل اوزن و استان ها و شهرهایی که در مسیر آن قرار دارند.
این رودخانه از ارتفاعات چهلچشمه استان کردستان (شهرهای سقز و دیواندره) سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه گروس (بیجار)ومنطقه افشار استان زنجان و جذب رودخانههای متعدد وارد جلگه زنگان شده و رودخانههای زنجانرود و ابهررود را ضمیمه خود ساخته و به مسیر خود ادامه داده و در حدود پلدختر وارد تنگه کوهستانی قافلانکوه شده و از کنار این کوهستان گذشته و نرسیده به شهر میانه رودخانههای قرانقو، آیدوغموش و هشترود را که بالاخره به میانهرود میپیوندند و از غرب به شرق جریان دارند ضمیمه خود ساخته و در محل در عرض جغرافیائی ۳۷ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۰۵ دقیقه طول شرقی بعد از روستای کوهبنان در شهرستان میانه، وارد شهرستان خلخال میشود.
در حوزهٔ خلخال عمدهٔ رودهایی که جاری هستند پس از پیوستن به رودخانهٔ هیرو رود در محل دربند مشکول که حد شهرستان خلخال و کوثر میباشد؛ به رودخانهٔ قزل اوزن میپیوندند. از مهمترین رودخانههایی که جزء شعبات هیرو رود محسوب میگردند، رودخانههای نورعلی رود، دختربین رود، کالار رود، چلنبر رود و آرپارود و همچنین رودخانهٔ مهم شاهرود است که پس از طی مسیر در بخش شاهرود شهرستان خلخال و خروج از حوزهٔ شهرستان خلخال در محل روستای سرخآباد واقع در شهرستان طارم استان زنجان به قزل اوزن میپیوندد. آب دریافتی رودخانهٔ قزل اوزن از حوزهٔ شهرستان خلخال در حدود ۵۰۰ میلیون متر مکعب در سال تخمین زده شدهاست.
پس از خروج از شهرستان خلخال مسیر قزل اوزن در دلتای طارم استان زنجان پس از سیراب نمودن باغات زیتون و شالیزارهای برنج در محل شهرستان منجیل در استان گیلان با رودخانهٔ شاهرود قزوین تلاقی یافته و سپیدرود را شکل میدهند.
بررسی های همدلی زنجان نشان می دهد شرکت مجری انتقال مشخص و عملیات اجرایی آن نیز آغاز شده است. آنچه ملموس است اینکه در ابتدا این موضوع مربوط به اختلاف دیرینه مردم خلخال و اردبیل از حق آبه قزل اوزن است و در این بین به نظر می رسد این انتقال منافع مردم طارم را با خطر جدی مواجه خواهد کرد.
