روز جمعه ۱۲ اردیبهشت، جاده زنجان-طارم از مسیر سه‌راهی طارم شاهد ترافیک سنگینی بود که به یادآوری شلوغی جاده‌های شمال کشور می‌انجامید.
به گزارش همدلی زنجان؛ انبوهی از خودروها و جمعیت که به سمت طبیعت حرکت کرده بودند، نشان‌دهنده تمایل شدید مردم زنجان به گذراندن اوقات فراغت در دل طبیعت بود. اما این پدیده، بیش از آنکه صرفاً علاقه به طبیعت را نشان دهد، ضعف‌های ساختاری در مدیریت شهری و برنامه‌ریزی منطقه‌ای را آشکار می‌کند.
نبود فضاهای تفریحی در شهر زنجان
یکی از مهم‌ترین دلایل تمرکز جمعیت در جاده‌های منتهی به طارم، کمبود فضاهای تفریحی و سبز در شهر زنجان است. با وجود اینکه زنجان شهری با قدمت تاریخی و فرهنگی غنی است، مدیران شهری در طول سال‌های اخیر نتوانسته‌اند فضاهایی برای تفریح و استراحت شهروندان ایجاد کنند.
پارک‌های قدیمی مانند پارک ملت، که در گذشته به عنوان یکی از مراکز تجمع مردم شناخته می‌شد، به دلیل سوءمدیریت و عدم برنامه‌ریزی صحیح، تنها بخشی از ظرفیت خود را حفظ کرده‌اند.
گاوازنگ، که یکی از نقاط طبیعی و دیدنی شهر زنجان بود، به دلیل نبود سیاست‌های توسعه‌ای و همچنین خلاء مدیریتی ناشی از سقوط سازمان همیاری شهرداری‌های استان، به حال خود رها شده و حتی درختان و چمن‌های آن نیز خشک شده‌اند. این موضوع نه تنها نشان‌دهنده بی‌توجهی به محیط زیست است، بلکه بیانگر عدم توجه به نیازهای اجتماعی و فرهنگی شهروندان نیز هست.
پارک گلستان نیز با وجود تغییرات نسبی، هنوز نتوانسته است به عنوان یک فضای عمومی کاربردی و جذاب برای شهروندان عمل کند. خانه بوران، یکی دیگر از نقاط دیدنی جنوب شهر، به کلی فراموش شده و هیچ برنامه‌ای برای توسعه آن ارائه نشده است. این وضعیت، جمعیت نیم‌میلیونی شهر زنجان را به سمت طبیعت و مناطق دورافتاده سوق می‌دهد، بدون اینکه گزینه‌های مناسبی در داخل شهر برای آن‌ها وجود داشته باشد.
ترافیک و مشکلات زیرساختی
مشکل دوم، مربوط به زیرساخت‌های حمل‌ونقل است. جاده زنجان-طارم و جاده زنجان-بناب-منجیل، که از مسیرهای اصلی دسترسی به طبیعت و شمال کشور هستند، در روزهای تعطیل و پیک ترافیکی به شدت شلوغ می‌شوند. این شلوغی نه تنها نشان‌دهنده نیاز شدید مردم به طبیعت است، بلکه بیانگر ضعف در توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل نیز هست.
مطالعات قدیمی و ناقص برای این جاده‌ها، همراه با عدم تخصیص بودجه کافی برای توسعه و نگهداری، باعث شده است که این مسیرها نتوانند به‌صورت مؤثر به عنوان راه‌های اصلی ارتباطی عمل کنند. افزایش حجم ترافیک و نبود استانداردهای لازم در طراحی و اجرای این جاده‌ها، نه تنها باعث کاهش راحتی سفر می‌شود، بلکه احتمال وقوع حوادث و تصادفات را نیز افزایش می‌دهد.
طبیعت‌دوستی مردم زنجان
یکی از جنبه‌های قابل تأمل در این مسئله، تمایل شدید مردم زنجان به گذراندن اوقات فراغت در طبیعت است. این موضوع نشان‌دهنده آگاهی و علاقه شهروندان به محیط زیست و طبیعت است. اما این علاقه، به دلیل نبود فضاهای مناسب در داخل شهر، به شکلی غیرقابل کنترل به مناطق دورافتاده منتقل می‌شود. این اتفاق نه تنها باعث افزایش فشار بر منابع طبیعی می‌شود، بلکه می‌تواند به آسیب‌های زیست‌محیطی نیز منجر شود.
در این شرایط، مدیران شهری باید به دنبال ایجاد فضاهای سبز و تفریحی در داخل شهر باشند که بتوانند نیازهای شهروندان را برطرف کنند. ایجاد پارک‌های جدید، توسعه فضاهای عمومی و طراحی برنامه‌هایی برای حفظ و نگهداری از مناطق طبیعی موجود، می‌تواند به کاهش فشار بر مناطق دورافتاده کمک کند.
نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت
تحلیل این وضعیت نشان می‌دهد که نیاز به یک برنامه‌ریزی بلندمدت و همه‌جانبه برای توسعه شهری و زیرساخت‌های حمل‌ونقل در استان زنجان بیش از پیش احساس می‌شود. مدیران شهری باید به دنبال ایجاد تعادل بین نیازهای شهروندان و حفظ محیط زیست باشند. این کار نه تنها به بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به جذب گردشگر و افزایش درآمدهای اقتصادی منطقه نیز منجر شود.
علاوه بر این، تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ایجاد جاده‌های جدید یا بهبود جاده‌های موجود، می‌تواند به کاهش ترافیک و افزایش ایمنی در سفرها کمک کند. این اقدامات نه تنها برای شهروندان زنجان، بلکه برای گردشگران و مسافرانی که از این مسیرها برای دسترسی به شمال کشور استفاده می‌کنند نیز اهمیت دارد.
وضعیت فعلی فضاهای تفریحی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل در استان زنجان، نشان‌دهنده ضعف‌های ساختاری در مدیریت شهری و برنامه‌ریزی منطقه‌ای است. نبود فضاهای مناسب در داخل شهر، مشکلات زیرساختی جاده‌ها و تمایل شدید مردم به طبیعت، همگی نشان‌دهنده نیاز به اقدامات فوری و مؤثر هستند. مدیران شهری باید با توجه به نیازهای شهروندان و حفظ محیط زیست، برنامه‌هایی بلندمدت و مستقیم برای حل این مشکلات تدوین کنند. در غیر این صورت، این وضعیت نه تنها کیفیت زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند به آسیب‌های زیست‌محیطی و اقتصادی نیز منجر شود.
