استراتژی مدیریت شهری در حوزه ترافیک و حمل و نقل شهری زنجان

✍️حمید رضا حمیدی-رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر زنجان

از زمان شروع دوره پنجم شورای اسلامی و روی کار آمدن شهردار جدید یکی از اهداف عمده مدیریت شهری ایجاد تحول در ترافیک و توسعه حمل و نقل عمومی بوده است. مطالعه و بررسی های کارشناسی و برگزاری جلسات متعدد با کارشناسان و مدیران مجموعه شهرداری شروع گردید. کمیسیون های شهرسازی و حمل و نقل و ترافیک شورای شهر به طور فعال موضوع را پیگیری نمود.استراتژی ما در حوزه ترافیک و حمل و نقل شهری بر مبنای چند اصل استوار بود:
۱- افزایش کارایی بزرگراه ۲۲ بهمن به عنوان معبر شریانی اصلی شهر
۲- پیروی از مدل های علمی و استاندارد در نحوه دسترسی مردم از حاشیه شهر به مرکز(مدل park and ride) که اینجانب در مقاله مفصلی این موضع را تشریح و منتشر نمودم.
۳- آرام سازی بافت مرکزی شهر و تغییر الگوی حرکت از خودروی شخصی به حمل و نقل عمومی و پیاده مداری به در این بخش از شهر
اقدامات با هدف حصول به استراتژی شماره یک شروع گردید. در این راستا بزرگراه ۲۲ بهمن به عنوان معبر اصلی و شریانی شهر مد نظر قرار گرفت. احداث پل گلشهر، اصلاح هندسی تقاطع تربیت – که بسیار عالی جواب داده است، اصلاح هندسی میدان جهاد – که قطعا بسیار موثر خواهد بود، در همین راستا صورت گرفت. در ادامه اصلاح هندسی میدان ارتش و تبدیل آن از میدان به چهارراه و تکمیل هندسه تقاطع مدرس و هوشمند سازی چراغ های تقاطع های تربیت، میدان ارتش و مدرس و ایجاد موج سبز در این مسیر ( بطوریکه وقتی چراغ ‌اولین تقاطع سبز می شود و خودروها از تقاطع عبور می نمایند در بقیه تقاطع ها چراغ برای آنها سبز باشد و ‌ توقفی صورت نگیرد. این حالت زمانی امکانپذیر است که چراغ ها هوشمند باشند تا بتوانند در ارتباط با هم عمل نمایند) در دستور کار قرار دارد. برای تسهیل ترافیک شرق به غرب شهر و کاهش ترافیک بزرگراه ۲۲ بهمن اتصال محورهای ملاصدار- خیابان اول شهرک- عاصم زنجانی به یکدیگر در دستور کار قرار دارد. با اتمام عملیات اجرایی داخل پادگان امکان بهره برداری از این محور شریانی درجه ۲ امکان پذیر خواهد شد.
در خصوص استراتژی شماره دو الگوی ترافیکی اتوبوس های شهری تغییر پیدا کرد و مدل تک پایانه ای به چند پایانه ای تغییر یافت که به زودی اجرایی خواهد شد. بر ای تکمیل مدل park and ride باید محل احداث پارکینگ های عمومی از بافت مرکزی شهر به حاشیه بافت میانی تغییر یابد. در این حالت شهروندان می توانند با خوروی شخصی از شهرک های حاشیه ای به حاشیه بافت میانی آمده و با پارک خودرو در این نقاط با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی به مرکز شهر دسترسی پیدا کنند.
در راستای استراتژی شماره سه در ابتدا حد فاصل میدان انقلاب و سبزه میدان به محور پیاده تبدیل شد. در ادامه خطوط ویژه اتوبوس و تاکسی طراحی گردیده است که مراحل تصویب را طی می نمایند. با این اقدام سرعت و کیفیت حرکت برای حمل و نقل عمومی افزایش و برای سواری های شخصی کاهش خواهد یافت. در این شرایط شهروندان دست به تغییر انتخاب از خودروی شخصی به خودروی عمومی خواهند زد که کمک شایانی به آرام سازی بافت مرکزی شهر خواهد کرد.
برای تکمیل این هدف یعنی آرام سازی بافت مرکزی شهر در گام بعدی لازم است کاربری های سفر ساز که لزومی به استقرار آنها در مرکز شهر نیست ( مثل مطب پزشکان) از مرکز شهر خارج شوند.
لازم به ذکر است تبعات اجتماعی و فشارهایی که این تغییرات به مدیریت شهری و استانی وارد نمود قابل وصف نیست. لیکن به دلیل اعتقاد راسخ به این اهداف تمامی فشارها تحمل شد و منبعد نیز تحمل خواهد شد. متاسفانه شهروندان ما در مقابل تغییرات بسیار مقام هستند و عادت به حفظ وضع موجود انجام تغییرات عمده را سخت تر کرده است. اگر بخواهیم دنبال دلیل این نوع رفتار باشیم بایستی آن را در عملکرد مدیریت شهری گذشته جستجو کنیم. ضمن احترام به مدیران قبلی و تقدیر از اقدامات خوب آنها باید اذعان کرد در گذشته مدیریت شهر بصورت علمی و با بهره گیری از علوم روز دنیا نبوده است. سالیان سال مدیریت شهری در زنجان شرایط موجود را حفظ کرده و اقدامات اساسی برای ایجاد تغییرات بزرگ صورت نگرفته است تا بتواند تحولی در شهر ایجاد نماید. نتیجه این وضعیت عادت مردم به حفظ وضعیت موجود و گریز از تغییرات بوده است. چرا که تغییرات در ابتدا هزینه هایی دارد- مثل درد جراحی بعد از عمل- که باید پرداخت شود.
همه این اقدامات اساسی در طول یکسال صورت گرفته است که چند ماه اولیه آن به موضوع انتخاب شهردار و استقرار ایشان سپری شده است. اعتقاد دارم حمایت و همراهی مردم سرعت و کیفیت اجرای طرحهای تحول ساز را چندین برابر کرده و به موفقیت مدیریت شهری خواهد انجامید. دست یاری به سوی تک تک شما مردم عزیز دراز کرده و کمک و راهنمایی شما را می طلبم.