اقتصاد جولانگاه عوام‌فریبان شده است
✍️دکتر موسی غنی نژاد/اقتصاددان
راه تشخیص اقتصاددان واقعی از شبه‌اقتصاددان یا اقتصاددان قلابی آن است که به راه‌حل‌هایی که ارائه می‌دهد، توجه کنیم؛ اگر راه‌حل‌هایش اقتصادی و مبتنی بر عملکرد بازار بود، می‌توان گفت یک اقتصاددان واقعی است. امروز همه مشکلات اقتصاد ایران (از افزایش نرخ ارز تا افزایش سطح تورم و…) به سازوکار بازار و قیمت مربوط می‌شود.
کسانی که ادعای اقتصاددانی دارند، باید در این زمینه راه‌حل ارائه دهند. اما بسیاری از آنها این کار را نمی‌کنند و فقط حرف‌های قلابی می‌زنند. مثالی بزنم؛ سیاست تثبیت نرخ ارزی که اخیراً اجرا شد، باعث ایجاد رانت شده است. این دوستان غیر از سرکوب و سیاست‌های پلیسی چه راه‌حلی برای جلوگیری از این رانت دارند؟ سیاست پلیسی و بگیر و ببند که اقتصاد نیست! اقتصاددانی که به‌جای مطرح کردن راه‌حل اقتصادی در چارچوب مکانیسم بازار و قیمت‌ها، در مورد بگیر و ببند و سرکوب حرف می‌زند، اقتصاددان قلابی است و چیزی از اقتصاد نفهمیده است. هرگز هیچ مساله اقتصادی نه در دنیا و نه در ایران با بگیر و ببند و سرکوب حل نشده است.
دیدیم که ایده دلار ۴۲۰۰تومانی به اجرا گذاشته و گفته شد «هیچ نرخی خارج از این را قبول نداریم»، بگیر و ببند را شروع کردند، در خیابان فردوسی، صراف‌ها را دستگیر و محاکمه کردند، اما مشکل حل نشد. چرا؟ چون راه‌حل‌های مطرح‌شده اقتصادی نبود. بنابراین وجه ممیزه اقتصاددان واقعی از قلابی، تحلیل و راه‌حلی است که ارائه می‌دهد. اگر تحلیل یک اقتصاددان خارج از چارچوب قوانین اقتصاد و مکانیسم بازار باشد، یعنی حرف‌های قلابی می‌زند و فکر می‌کنم می‌توان نام اقتصاددان قلابی را بر او گذاشت.
خرافه‌گرایی دقیقاً همان چیزی است که ما به آن مبتلا شده‌ایم. اجازه بدهید با مثال ارز بحث را ادامه دهم.
اقتصاددانان می‌گویند مشکل امروز بازار ارز ناشی از سیاست‌های غلط پولی و مالی ۱۰ یا ۵ سال قبل است و راه‌حل هم این است که بازار آزاد شود؛ یا حداقل در میان این تلاطمات، بخشی از بازار -تحت عنوان بازار دوم یا هر نام دیگر- آزاد شود. اینجا اقتصاددانان قلابی چه می‌گویند؟
می‌گویند «بازار ثانویه توطئه غربی‌ها و آمریکایی‌هاست». این غیر از خرافه و توهم و اسکیزوفرنی چه نامی می‌تواند داشته باشد؟ کسی که تحلیل اقتصادی می‌کند، نمی‌تواند این حرف‌ها را بزند، یا به پلیس آدرس بدهد که «اینها توطئه‌گرند و می‌خواهند کودتای ارزی کنند». اصلاً کودتای ارزی یعنی چه؟ فکر می‌کنم این پرت‌وپلاها فقط در ایران و کشورهایی مثل ونزوئلا خریدار دارد. در ونزوئلا هم می‌گویند تورمی که سر به آسمان کشیده، کار آمریکاست!
