1. اخبار استان
  2. حرمت «خدیوی» لکه‌دار شد

کد خبر: 11323

حرمت «خدیوی» لکه‌دار شد

مدرس دانشگاه و کارشناس مرمت تاکید کرد: حفاری که در اطراف و گودبرداری صورت گرفته قاعدتا آسیب رسان بوده و اینکه چه تمهیداتی اندیشیده شده و جزئیات مسائل چیست قابل بررسی است.

 

زنجان دارای تمدن دیرینه ای است و آثار تاریخی، معنوی و ناملموس فراوانی دارد که مصداق این مهم است. شهر زنجان دارای خانه های تاریخی زیادی نیست، اما برخی از خانه های آن در بافت مرکزی دارای ارزش معماری مناسبی بوده که مصداق معماری ایرانی و دارای شاخص های دیرین هویتی و تمدنی شهر زنجان است.

به گزارش همدلی‌زنجان؛ یکی از خانه هایی که در بافت مرکزی شهر زنجان و محله دالان آلتی(هفت تیر) خودنمایی می کند، خانه خدیوی است. خانه ای که نما و منظر بیرونی آن گویای قدمت آن بوده و تعلق فضایی خاصی به نسل های قدیمی این شهر می دهد. خانه‌ خدیوی مربوط به دوره پهلوی است و در زنجان، محله دالان آلتی ـ ضلع جنوبی خیابان هفت تیر واقع شده است.

این اثر در تاریخ ۲۸ دی ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۹۶۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه در حال حاضر دارای مالک خصوصی بوده و متروکه است و قابل بازدید نیست.

این روزها در مجاورت خانه خدیوی یک ساختمان تخریب شده و قرار است یک ساختمان نوساز بنا شود. همانند همان خانه های نوسازی که هویت شهر زنجان را به قهقرا برده اما بجایش سودآوری خوبی برای انبوه سازان و فعالان ساخت و ساز داشته است! در نگاه نخست به این واقعیت ملموس اسن سوال در ذهن تداعی می شود که خانه خدیوی به عنوان سک اثر ملی چه حرایمی دارد؟

معمولا بناهای تاریخی که ثبت ملی هستند، یک حریم دارند و ساخت و ساز در اطراف آن با محدودیت هایی همراه است. حال سوال این است که بنای خدیوی به عنوان یک اثر ملی چرا باید در مجاورتش یک ساخت و ساز صورت گیرد؟ هرچند اگر محدودیت ارتفاعی مطابق قانون نیز رعایت شود.

یحیی رحمتی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در این خصوص به همدلی‌زنجان گفت: بنای خدیوی ثبت ملی بوده و ساخت و ساز در حریم آن محدودیت ارتفاعی دارد.

وی با بیان اینکه محدودیت ارتفاع در ساخت حریم آن هفت متر و نیم است، خاطرنشان کرد: محدودیت ساخت به صورت شعاعی در مجاورت خانه خدیوی وجود ندارد و می توان در مجاورت آن بنا احداث کرد.

 

در بناهای تاریخی تک حریم نداریم!

میرموسی انیران، مدرس دانشگاه و استاد مرمت بناهای تاریخی در این خصوص به همدلی‌زنجان گفت: بناهای تاریخی هرکدام متناسب با ارزش معماری، تاریخی و هویتی خود دارای شرایطی هستند و محدودیت هایی برای ساخت و ساز در حریم خود دارند. خانه خدیوی ثبت ملی بوده و هم اکنون خالی از سکنه است.

وی با بیان اینکه نسخه کلی برای حریم بناها وجود ندارد، افزود: شرایطی دارد که حریم شکل می یگرد. تاریخ بنا. حریم منظر. کیفی و فنی داریم. در حریم فنی اجرای زیرزمین و رد شدن خودرو سنگین یا چاه کنی در اطراف و… ممنوع است. اینکه فاصله آن چقدر باشد کارشناس تشخیص می دهد. در حریم منظر ارتفاع بنا، تزئینات و… شعاعی برای حریم منظر در نظر گرفته می شود. حریمی که منظر را زیر سوال می برد.

انیران با تاکید بر اینکه در حریم منظر حرمت و حریم بنا مورد توجه قرار می گیرد، افزود: در بناهای تاریخی تک حریم نداریم. تنها تک حریم ها در روستاها هستند. هر بنایی تحت هر شرایطی حتی اگه ثبت ملی نیز نشده باشد اما دارای ارزش بوده قابلیت حفظ و نگهداری داشته باشد، باید مورد توجه قرار گیرد. اگر گودبرداری در حوزه فنی ساختمان آسیب‌رسان باشد متولیان قطعا جلوی کار را می گیرند.

این کارشناس و مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه برای ساخت و ساز حتما کار کارشناسی صورت گرفته و کارشناسان میراث نظر داده اند، اظهار کرد: اگر کارشناس تشخیص دهد آسیب رسان نیست، ایرادی ندارد. بناهای تاریخی پایه های مستحکمی برای پی کنی اطراف ندارند؛ مخصوصا خانه خدیوی که متروکه و رها شده است. امکان آسیب روی ساختمان وجود دارد اما تا چه میزان، نیاز به بررسی دارد.

وی تاکید کرد: حفاری که در اطراف و گودبرداری صورت گرفته قاعدتا آسیب رسان بوده و اینکه چه تمهیداتی اندیشیده شده و جزئیات مسائل چیست قابل بررسی است.

خانه خدیوی و آینده ای نامعلوم…!

این اظهارات در حالی صورت می گیرد که مطابق فیلمی که همدلی‌زنجان تهیه کرده است، میزان گودبرداری در مجاورت بنا قطعا بیش از سه متر بوده و ساخت و ساز آنگونه از حجم ستون ها، بتن ریزی فنداسیون ها و… مشخص است، یک ساختمان با حجم بالا و در طبقات زیاد خواهد بود. اینکه منظر دو ساختمان در کنار هم چه می شود و حرمت منظر بنای خدیوی چه خواهد شد، نامعلوم است!

نکته قابل تامل اینکه هر پی کنی و گودبرداری مطابق اظهارات کارشناس دارای آسیب بوده و باتوجه به گودبرداری زیاد در مجاورت بنای خدیوی به نظر می رسد اسیب به این خانه تاریخی قطعی باشد. و اینکه در بناهای تاریخی تک حریم نداریم، اما شاهدیم که ساخت و ساز در مجاورت خانه خدیوی در حال انجام است!

 

 

بنای خدیوی را می توان یک نمونه کامل از نظر تزئینات دانست

گفتنی است بنای خدیوی در محله ای معروف به دالان آلتی و در ضلع جنوبی خیابان فعلی هفت تیر واقع شده است. نظر به اینکه هیچگونه کتیبه و یا نوشته ای که دال به زمان ساخت بنا باشد بدست نیامده است، زمان دقیق ساخت بنا بر ما مشخص نیست لذا با عنایت به سبک و نوع ساخت، این بنا در اوائل  دوره پهلوی ساخته شده است.

خانه خدیوی از جمله بناهایی می باشد که متاثر از الگوهای رایج غرب با حفظ سنتهای هنری و تزئینی ایرانی و ملهم از شیوه های بومی در دهه های پایانی سده ۱۴ه.ق در عرضه معماری ایران شکل گرفته است. این عمارت بصورت دو اشکوبه ساخته شده که کاربری و اهمیت هر بخش از بنا با به حداکثر رساندن و کاهش تزئینات آن مشخص شده است.

بنای خدیوی را می توان یک نمونه کامل از نظر تزئینات دانست که در اوائل پهلوی در این استان ساخته شده است، از جمله تزئینات این بنا می توان به آجرکاری های نما، گچ بری‌های زیبا و ستون‌ها و نما، لمبه کاری با نقوش متنوع، وجود ایوان که برروی شش ستون چوبی با پوشش گچی استوار گردیده و همچنین به وجود نرده های تزئینی اشاره نمود.

 

گزارش خطا / تخلف

نوع تخلف یا مشکل را مشخص کنید *
Select an option
توضیحات *
Fill out this field

تبلیغ در همدلی
خبر بعدی
ثبت‌ نام طرح ملی مسکن در زنجان آغاز می‌شود
خبر قبلی
نتیجه انتخابات درون گروهی مجمع نیروهای انقلاب زنجان اعلام شد
مطالب مرتبط

ـ دیدگاه های ارسال شده، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
ـ پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
ـ پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
آخرین اخبار
پربحث ترین اخبار
یادداشت
فهرست