انسان مدرن رابطه متفاوتی با طبیعت دارد. دیگر شکار شدن انسان در طبیعت اتفاقی نادر است و شکار کردن هم، جز در مصداق جوامع بدوی نیمه وحشی، کارکردی برای تداوم زندگی و بقای نسل انسان ندارد. با این وجود هنوز ولعی در بین برخی از افراد برای شکار حیوانات وجود دارد که دست آن ها را به سمت قنداق تفنگ و قطار فشنگ می کشاند.
باید به این مقوله پرداخت که اصلا طبیعت فعلی ما ظرفیتی برای شکار دارد یا نه؟
از منظر علمی، زمانی می توان شکار توسط انسان را مجاز دانست که جمعیت حیوانات قابل شکار به نحوی روندی افزایشی داشته باشد که جمعیت آن ها از ظرفیت زیستگاه بیشتر شده و عوامل کنترل کننده طبیعی اکوسیستم به هر علتی، امکان تعادل بخشیدن به جمعیت و جلوگیری از افزایش فراتر از ظرفیت را نداشته باشد. اما آیا چنین وضعیتی در زیستگاه های کشور ما و به خصوص زیستگاه های استان زنجان وجود دارد؟
برآورد جمعیت پرندگان نیازمند اجرای فنون علمی سرشماری و برآورد جمعیت است که تاکنون تدوین پروتکل های علمی لازم و تامین نیازهای اجرایی آن (نفرات و تجهیزات) از سوی سازمان متولی آن، که صادر کننده پروانه شکار هم است، صورت نگرفته و از این رو صدور هر تعداد پروانه شکار، فاقد مبنای منطقی و تدبیرگرایانه بوده و به عنوان عاملی تهدید کننده در کنار اشتباه های دیگر محیط زیستی عمل خواهد کرد.
در حال حاضر و با امکانات موجود تنها می توان بر اساس تحلیل وضعیت زیستگاهی و روندهای کلان جمعیتی پرندگان، برآوردی کلی از دینامیک جمعیت آنها را بیان داشت. بر این اساس، با توجه به آمارهای کلی در خصوص شیفت پراکنش پرندگان از مدارهای جنوبی نیمکره شمالی زمین در امتداد مسیر جنوب شرق به شمال غرب و از ارتفاعات پایین به ارتفاعات بالا در هر مدار از یک سو و گسترش پهنه های درگیر با ریسک بیابانزایی استان از ۲۲ درصد در دهه های گذشته به ۳۸ درصد در سال های اخیر، شرایط زیستگاهی استان برای انواع پرندگان مشمول صدور پروانه شکار در حال انقباض خواهد بود. از این رو محتمل ترین نتیجه آن است که جمعیت پرندگان استان به شکلی معنی دار سیری نزولی در دراز مدت خواهد داشت و تحمیل هر گونه فشار دیگر به خصوص از طریق صدور پروانه شکار و برداشت از جمعیت، این مخاطره را تشدید خواهد کرد.
با وجود این دو پرسش، صدور پروانه شکار پرندگان از سوی سازمانی که متولی حفظ زیستگاه ها و زیستمندان است، کمی شبیه خنجر زدن از پشت توسط یک دوست است. شاید هم شبیه تله هایی است که با تقلید صدای جفت،برای شکار کردن “کرک” یا همان بلدرچین به کار گرفته می شود!
