ضریب بازگشت استانی که نسبت مجموع اعتبارات استانها (جاری و عمرانی) به درآمدهای استانی است در پیش بینی لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ برای ۷ استان، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، خراسان جنوبی، لرستان، خراسان شمالی و کرمانشاه بیش از ۱۰۰ بوده که به معنای برخورداری بیش از ۱۰۰ درصدی استان از درآمدهایش است.
به گزارش همدلیزنجان؛ این نسبت برای سایر استانها کمتر از ۱۰۰ است. برای استان زنجان این ضریب پایین بوده و برخلاف ادعای مسئولان استانی، وضعیت استان زنجان ششم از آخر است! در سال های اخیر مسئلان استانی و نمایندگان مجلس مدعی بودند که وضعیت بودجه ای استان زنجان بهبود یافته و ضریب بازگشت نیز وضعیت خوبی دارد اما واقعیت ها برخلاف این ادعا است.
با نگاهی به وضعیت ضریب بازگشت بودجه استانی در سال ۱۳۹۶ نیز واقعیت های تلخ تری را شاهدیم.گزارش مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که در لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ نسبت مجموع اعتبارات استانها (جاری و عمرانی) به درآمدهای استانی حدود ۲۰ درصد بوده است.
این نسبت را اصطلاحا ضریب بازگشت درآمدهای استانی میگویند. دقت در ارقام ضریب بازگشت استانی این واقعیت را بیان میکند که درصد کمی از درآمدهای استانی بهعنوان مصارف استانی تخصیص داده میشود. این ضریب در قانون بودجه سال ۱۳۹۵ حدود ۱۹ درصد بوده است.
در سال ۱۳۹۶ وضعیت استان در ضریب بازگشت استانی بهتر بوده است. مخارج پیشبینی شده دولت برای هر نفر (سرانه بودجه) در لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ برابر با ۴ میلیون تومان برآورد شده است که از این مقدار، سرانه بودجه استانی برابر با ۲۱۱ هزار تومان برآورد شده است.
درآمدها و اعتبارات استانی
بالغ بر ۴۴ درصد از منابع عمومی دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ منابع استانی است و ۵۶ درصد آن ملی است. منظور از منابع عمومی استانی، عمدتاً درآمدهای مالیاتی است و نفت بهعنوان درآمدهای استانی طبقهبندی نمیشود.
در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ نسبت درآمدهای استانی به مصارف استانی معادل ۵/۶ برابر است. یعنی درآمدهایی که از استانها تأمین میشود ۵/۶ برابر اعتباراتی است که توسط استانها هزینه میشود. این نسبت در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ معادل ۴/۴ برابر بوده است.
از نظر نحوه مشارکت استانها در تأمین مالی درآمدهای استانی، استانهای تهران، اصفهان، کرمان، خوزستان، هرمزگان و خراسان رضوی حدود ۷۰ درصد از بار مالی دولت در این بخش را به دوش میکشند. سهم استان تهران از منابع عمومی استانی بهتنهایی بالغ بر ۴۳ درصد است.
از نظر مصارف استانی استانهای خوزستان، سیستان و بلوچستان، کرمان، فارس و خراسان رضوی، و در رتبههای اول تا پنجم قرار دارند. استان خوزستان بهتنهایی بیش از ۹ درصد و پنج استان اول مجموعاً بیش از ۳۲درصد اعتبارات را به خود اختصاص دادهاند.
رتبه استان زنجان در بخش درآمدهای استانی ۱۳ کشور با عدد ۲۲۲ هزار و ۶۳۳ میلیارد ریال است. همچنین رتبه استان زنجان در بخش مصادف استانی رتبه ۲۷ کشور با عدد ۳۵ هزار و ۳۹ میلیارد ریال است. رتبه استان زنجان بر حسب ضریب بازگشت نیز ۲۶ کشور با عدد ۱۶ و متوسط کشور در ضریب بازگشت ۱۸ است!