در جوامعی که برای هر سوال فقط یک جواب وجود دارد، پناهگاه کسانی که می خواهند فکر کنند، نوشته های استعاره ای است. ایوان تُورگیه نِف یکی از این افراد است. او یک رمان نویس روسی است که سال تولد و مرگش هم زمان با کارل مارکس است.
این نویسندۀ غمگین و مأیوس روسی، معاصرِ مشاهیرِ ادبی روسیه مانند تولستوی و داستایوفسکی بود. هرچند او به اندازۀ آنها روان انسان را نشکافت ولی در استفاده از واژه ها و استعاره نویسی برای تشریحِ وضعیتِ قرن نوزدهم جامعۀ روسی، متن های به یاد ماندنی به جای گذاشت.
اما او بیشتر توصیف می کرد تا تجزیه و تحلیل. بیشتر به بیان وضعیتِ موجود می پرداخت تا آنکه راه حل ارائه دهد. تورگیه نف معتقد بود روس ها خارج از مدارهایِ دولتی نمی توانند فکر کنند و رفتار آن ها قابل پیش بینی نیست. او از سیاست و سیاست مداران فاصله می گرفت؛ می گفت می خواهد مستقل و مالکِ فکرِ خود باشد. می گفت: روس ها دو مشکل دارند: اول یک نیازِ ذاتی که بر آن ها حکومت شود و دوم باورها و نگاه های روس ها به اروپاست که نخواسته اند حتی به صورتِ گزینشی از آن ها بهره گیرند. او می گفت: باید در تمدن سازی فکر کرد و روسیه منابع لازم برای این کار را ندارد.
بیشتر از اربابان، از رعایا می گوید که هیچ کدام حاضر نیستند تغییر یابند؛ حفظِ وضعِ موجود را مهم ترین هدف اربابان و صاحبان زمین می داند که نظم ارباب-رعیّتی را حفظ کرده اند. حفظ وضع موجود، دسترسی اربابان به خدمات دولتی را تضمین می کند. این نظم در عین حال تغییر وضعیت رعایا و سیستم اقتصادی را بی معنا می نماید. او از بی هدف بودن نسل خودش، عدم پذیرشِ مسئولیت اجتماعی، غرق بودن در منافع و افکار شخصی، بی توجهی به محیط زندگی و از شکست های مکّرر در زندگی می گوید
او می گوید افراد، قربانی سیستم اجتماعی هستند که با اینکه می توانند بسیار مفید و خلاق و هنرمند باشند ولی از آن ها خاصیت زدایی شده است زیرا سیستم می خواهد عموم را زیرِ متوسط، عوام، ضعیف، خودزن با تقدیری بر پیشانی نوشته شده و ناامید از هرگونه اثر گذاری و تغییر و تحول بنیادی نگه دارد.
از اینکه روس ها نمی توانستند به توافق برسند و به تعداد آن ها مکتب فکری وجود دارد و این که یکدیگر را به ندرت قبول دارند و در نقد ها بی انصاف هستند هم رنج می برد ، هم دل شکسته بود و هم انزوا و تنهایی را برگزید. او با داستان نویسی خود سعی کرد جامعه مدنی، تفاهم و قرار داد اجتماعی، عقلانیت، نوآوری و استقلال فکری، رشد و تمدن سازی غرب اروپا را به روسیه ای که بدان عشق می ورزید بیاورد. او در رمانِ آخرش به کرّات می گوید که راه بسیار طولانی است و آزادی و عقلانیت به راحتی به دست نمی آیند. طبیعت ، عقلانیت را به راحتی اعطا نمی کند زیرا که شرایط آن باید فرآهم شود.
۱۳۹ سال از مرگ تورگیه نف می گذرد. روس ها همچنان با غرب در تضاد هستند و گروه های کوچک یکی پس از دیگری حکم می رانند. برای بازی کردن در زمین حریف لازم نیست حریف کاملا مورد شناسایی قرار گیرد. صبر، حوصله، قدم های تدریجی و شاید از همه مهمتر داشتن نوعی افق و بینش به مراتب فرا تر از حل شدن در چارچوبِ حریف است. چینی ها حتی در مورد حروف اضافه ای که در تعامل خود با غرب به کار می برند از قبل بحث کرده و در میان خود به اجماع می رسند. هنر اجماع سازی در داخل و پایبندی پیرامون اجماع است. و چنین اهتمامی، بینش دراز مدت می طلبد.
