نقد سیف یا تبرئه دیگران؟!

✍️ سعید مسگری

پس از تغییر در ریاست بانک مرکزی،نقدهایی به ابشان وارد شد که باعث تاسف و حیرت بود. از رسانه های اقتصادی انتظار نقد صحیح، عالمانه و منصفانه نمیرود اما از اقتصادخوانده ها و فعالان اقتصادی انتظار می‌رود که اقتصاد ایران را به درستی بشناسند و درست نقد کنند

فارغ از کارنامه سیف و نقدهایی که به درستی به ایشان وارد است باید توجه کرد که هرکس باید به میزان مسئولیتی که داشته نقد شود و نه بیشتر. درواقع نقد باید متناسب با میزان مسئولیت و نه میزان انتظارات باشد.

بسیاری از نقدهای بی رحمانه ای که به سیف وارد می کنند اصلا به ایشان ارتباطی ندارد. هر کس اندکی با اقتصاد ایران اشنا باشد می داند که رئیس بانک مرکزی صرفا مجری سیاستهایی است که برای او تعیین می شود و استقلالی در سیاست‌گذاری‌ها ندارد

به‌عنوان مثال در دولت یازدهم از همان ابتدا سیاستهایی همچون سالم‌سازی نقدینگی، کنترل پایه پولی و افزایش ضریب فزاینده، کنترل استقراض از بانک مرکزی و استفاده از منابع بانک‌ها. کاهش تورم و حفظ تورم تک رقمی از سوی مشاوران اقتصادی تجویز و اعمال شد.

بسیاری از مشکلات و شرایط اقتصادی فعلی کشور در حوزه پولی و بانکی و ارزی معلول سیاست‌های فوق است. بی شک رئیس بانک مرکزی کمترین نقش را در تعیین این سیاستها داشته و صرفا اجرا کننده آنها بوده است. لذا اگر نقدی هست باید کسانی که این سیاستها را تجویز کرده‌اند مورد نقد قرار گیرند. متهم کردن سایر افراد از روی جهل یا عمد باعث شانه خالی کردن مقصران اصلی از بار مسئولیت می‌شود

شاید یکی از دلایلی که باعث شده سیاستهای اشتباه مدام در دولتهای مختلف تکرار شوند نیز همین موضوع باشد هیچگاه مقصران اصلی مواخده و نقد نشده اند و فشاری برای پاسخگویی نیز بر آنها وارد نشده است..

بنابراین همان طورکه در یادداشتهای قبلی گفته شد تنها راه تغییر در عملکرد اقتصادی دولت تغییر در معاونان و مشاوران اقتصادی و به عبارت دقیقتر تغییر در رویکردها و سیاستهای کلی اقتصادی است. اگرچه تغییر در مدیریت بانک مرکزی و وزارتخانه های اقتصادی میتواند مفید باشد اما چندان تاثیری در عملکرد اقتصادی دولت نخواهد داشت

نکته پایانی آنکه انتظارات از رئیس جدید بانک مرکزی نیز باید متناسب با میزان مسئولیت وی باشد. اگرچه ایشان کارنامه نسبتا موفقی دارند و می‌توانند در برخی حوزه ها عملکرد بانک مرکزی را بهبود بخشند اما نمی‌توان از ایشان انتظار تغییر در سیاستهای پولی و بانکی و ارزی و از بین بردن معضلات موجود در این حوزه‌ها را داشت