رئیس جمهوری ایالات متحده همچنان تاکید کرده که استفاده از حذف روسیه از شبکه جهانی سوئیفت همچنان به عنوان یک گزینه مطرح است
تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، غرب را برای اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه مسکو متحد کرده، ولی هنوز یکی از خواسته‌های مهم دولت و مردم اوکراین یعنی قطع دسترسی روسیه به شبکه جهانی سوئیفت که پرکاربردترین سیستم ارتباطات بین بانکی جهان به شمار می‌رود، در پی مخالفت جدی برخی دولت‌ها و شرکت‌های فعال در آمریکا و اروپا عملی نشده است.
بایدن روز پنجشنبه با تاکید بر اتحاد موجود میان آمریکا و اروپا برای مقابله با تجاوز روسیه به خاک اوکراین با توصل تحریم‌های فراگیر اقتصادی گفت که ایالات متحده و اروپا در تلاش‌های خود برای مقابله با تجاوز روسیه به اوکراین با تحریم‌های تهاجمی متحد هستند. با این حال، او اذعان کرد که در حال حاضر اکثر کشور‌های اروپایی با استفاده از گزینه اخراج روسیه از شبکه جهانی سوئیفت مخالفند.
این در شرایطی است که دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین روز پنجشنبه با انتشار پیامی توییتری نوشته بود: «فارغ از رویکرد دیپلماتیک به این موضوع، تمامی کسانی که در مورد قطع دسترسی روسیه به سوئیفت تردید دارند باید بدانند که دستان آن‌ها نیز به خون مردان، زنان و کودکان بی‌گناه اوکراینی آلوده خواهد شد. دسترسی روسیه را به سوئیفت مسدود کنید.».اما سوئیفت چیست و چرا دسترسی روسیه به آن مسدود نشد؟
دسترسی به سوئیفت چقدر برای روسیه اهمیت دارد؟
مسدود کردن دسترسی روسیه به شبکه جهانی سوئیفت، دسترسی حدود ۳۰۰ بانک و موسسه مالی روسیه را که فعلا از سوئیفت استفاده می‌کنند به بازار‌های مالی در سرتاسر جهان دشوارتر می‌شود و توانایی آن‌ها برای انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی محدود می‌شود. چنان که واردکنندگان، صادرکنندگان و بانک‌های درگیر مبادلات تجاری، پولی و مالی با روسیه باید به فکر یافتن راه‌های جدیدی برای انتقال دستورالعمل‌های پرداخت باشند.
در نتیجه، واردات و صادرات کالا، تامین مالی از بازار جهانی و سرمایه‌گذاری در خارج از کشور برای شرکت‌های روسی و افراد دارای حساب بانکی در این کشور دشوار می‌شود.
از زمانی که پیشنهاد قطع سوئیفت در پی یورش نظامی روسیه به کریمه در سال ۲۰۱۴ مطرح شد، مسکو یک سیستم پیام‌رسان بین بانکی به نام SPFS طراحی و راه‌اندازی کرد. تعداد پیام‌های ارسال شده از طریق SPFS در سال ۲۰۲۰ به حدود ۲ میلیون یا یک پنجم ترافیک داخلی بانک‌های روسیه رسید و طبق اعلام بانک مرکزی این کشور تا سال ۲۰۲۳، این میزان ۳۰ درصد افزایش خواهد یافت. با این حال، سیستم SPFS هنوز کاملا فراگیر نشده و به طور حتم قطع سوئیفت برای اقتصاد روسیه هزینه خواهد داشت.
بر همین اساس، برخی کارشناسان معتقدند که برجسته کردن اهمیت دسترسی به سوئیفت گاهی اوقات بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد چرا که قطع دسترسی به آن مبادلات پولی و بانکی کشور‌های تحت تحریم سوئیفت را به صفر نمی‌رساند. همچنین به باور آن‌ها استفاده مستمر از ابزار تحریم سوئیفت موجب تلاش بیشتر کشور‌ها برای یافتن راه‌های جایگزین و در مورد روسیه می‌تواند منجر به برقراری روابط قوی‌تر اقتصادی با چین و توسعه استفاده از ارز دیجیتال یا رمزارز در مبادلات جهانی شود.
چرا دسترسی روسیه به سوئیفت مسدود نمی‌شود؟
اما مسدود کردن دسترسی روسیه به سوئیفت می‌تواند تبعات پرهزینه‌ای برای طرف‌های تجاری روسیه به همراه داشته باشد، از جمله این که آلمان دیگر قادر به دریافت گاز و سایر مواد خام مورد نیاز خود از روسیه نخواهد بود.
در ایالات متحده نیز نگرانی‌هایی در مورد اثرات چنین تصمیمی در تشدید بی‌ثباتی اقتصادی وجود دارد، چه در میان فعالان بازار‌های مالی و چه در میان برخی شرکت‌های طرف معامله با روسیه.
روسیه بزرگترین تامین کننده گندم در جهان است و همراه با اوکراین، نزدیک به یک چهارم کل صادرات جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. روسیه همچنین تامین کننده ۴۰ درصد گاز طبیعی مورد نیاز اروپاست. این کشور همچنین در میان سه تولیدکننده بزرگ نفت جهان قرار دارد و تقریبا از هر ۱۰ بشکه نفت مصرفی در جهان یک بشکه را روسیه تامین می‌کند. روسیه در عین حال، یکی از بزرگترین صادرکنندگان فلزات در جهان است و از تاثیرگذار‌ترین عرضه کنندگان بازار پالادیوم و نیکل به شمار می‌رود.
