اقتصاددانان، تعاریف، نظریهها و متدلوژی اقتصاد را میدانند و توانایی تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی در حوزه کلان و خرد اقتصادی در سطح بنگاه و صنعت را دارند؛ و به عبارت دیگر اقتصاددان به کسی گفته میشود که به مسایل اقتصادی عصر حاضر یک کشور آگاه باشد. اقتصاد را میتوان مدیریت تخصصی منابع کمیاب تعریف کرد.
«سلاح های کشتارجمعی اقتصادی» این ترکیب بند غریب جملات از ذهن وارن بافت سرمایه دار افسانهای امریکایی بیرون آمدهاست. او پس از آنکه در سال ۲۰۰۸ اقتصاددانان از پیشبینی وقوع بحران اقتصادی بازماندند، به ملامت آنها مشغول شد و تقریبا با تندترین تعابیر آنها را نواخت. مدتی بعدتر هم در نشست انجمن اقتصادی سلطنتی انگلیس این اعتراض لحن تندتری به خود گرفت و از زبان ملکه بیرون آمد:« چرا هیچکس متوجه آمدن این طوفان ویرانگر نشد؟.»
بنا به نوشته گاردین، اقتصاددانان قادر به پیش بینی اصلیترین بحرانهای حوزه کاری مربوط به خودشان نیستند. ترجمان به نقل از گاردین می نویسد: نتایج نظرسنجی اخیر نشان از آن دارد که از دیدگاه انگلیسیها اقتصاددانان در زمرۀ غیرقابلاعتمادترین متخصصان هستند. برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیۀ اروپا) تنها یکی از آخرین نشانههای دستِ رد افکار عمومی بر سینۀ حرفهای است که نتوانسته نسبتبه بحرانهای قریبالوقوع هشدار دهد و تنها به توجیه عملکرد غیرقابلدفاع بانکداران و مالهکشیدن بر ادعاهای واهی و بیسروته سیاستمداران بسنده کرد.
دیدگاههای چپ برمقاله گاردین حاکم است ولی نشانههایی که نویسنده برای انتقاد از اقتصاددانان مطرح میکند همگی برآمده از تجربیات تاریخی چند دهه اخیر و سکوت همیشگی اقتصاددانان است. شاید عمق بحران در اقتصاد جهانی به اندازهای نباشد که حرفه «اقتصاددانان» را با مخاطره مواجه سازد ولی وضعیت تحولات ایران به شکلی درآمده که اقتصاددانان را متهم به یک گزاره هولناک میسازد:
« بیاطلاعی»!
آیا می توان تمام کسانی که از دانشکدههای اقتصادی دانشگاههای معتبر فارغ التحصیل می شوند را اقتصاددان دانست؟ به این دلیل که هرچند آنها به مبانی علم اقتصاد تسلط پیدا میکنند ولی شناخت وضعیت عمومی اقتصاد کشور حاصل مطالعه و تجربیات بعدی آنها خواهد بود.
برآورد دقیقی از تعداد اقتصاددانان ایران وجود ندارد ولی چندی قبل موسی غنی نژاد در گفت و گویی که با مجله آیندهنگر داشت، رقم ۶۰ هزار اقتصاددان را برای ایران تخمین زد. پیش از او هم چندین اظهار نظر پراکنده از سوی مقامات دولتی نشان میداد که تعداد اقتصاددانان فعال در ایران رقمی کمتر از ۷۰ هزار نفر است.
پ.ن: به نظر شما چه تعداد از این افراد قادر به شناخت جامع و پیش بینی وضعیت اقتصادکشور در شرایط پیش رو خواهند بود؟!