مشکلات خوزستان جدا از دو مسئله اصلی دیگر مناطق ایران نیستند: نخست توسعه نیافتگی و دوم قهقرای سرزمینی به واسطه تحمیل کشاورزی ناپایدار.
بنابراین تا ایران در مسیر توسعه همه جانبه قرار نگیرد و تا الگوهای ویرانگر کشاورزی و به تبع آن بهره برداری نادرست از منابع آب و دیگر منابع طبیعی برچیده نشود نه فقط خوزستان بلکه دیگر مناطق کشور هم روز به روز چشماندازی ویرانتر و ناپایدارتر خواهند داشت.
اما به طور مشخص اگر بر جلگه خوزستان و مشکلات کنونی آن تمرکز کنیم این ده مورد را می توان به عنوان اقداماتی ضروری برای نجات خوزستان برشمرد:
کوتاه مدت:
آبرسانی اضطراری با تانکر به ویژه به شهرها و روستاهای جنوب و غرب استان
ترمیم شبکههای آبرسانی موجود و راه اندازی تصفیه خانه های جدید برای نقاط بحرانی
توقف طرح های انتقال آب در بالادست استان و اعتمادبخشی به شهروندان در این زمینه
مهار اثر سد گتوند و دیگر آلایندگان آبهای استان
میان مدت:
راه اندازی و توسعه سیستم های شیرین سازی دریا برای تامین آب شرب نیمه جنوبی استان
تقویت خطوط و تاسیسات انتقال نیرو و تضمین دسترسی پیوسته به برق برای همه شهروندان
مهار کانونهای تولید ریزگرد با تامین حقابه دشتها و تالابها
بلندمدت:
توسعه صنایع و فرصت های شغلی جایگزین با هدف کاهش وابستگی به کشاورزی
مهندسی معکوس سرزمین با هدف رفع اثر همه اقدامات نادرست دهههای گذشته
تدوین و اجرای برنامه جامع انطباق اقلیمی، با تاکید بر توانمندسازی جوامع بومی و افزایش تاب آوری چشم انداز در ابعاد زیستبومی، اقتصادی و اجتماعی