1. بین الملل
  2. چین، آمریکا و انتخابات نوامبر

کد خبر: 16939

چین، آمریکا و انتخابات نوامبر

✍️دکتر محمود سریع القلم

هرچند در بسیاری از مسائل داخلی آمریکا ،بایدن و ترامپ با هم متفاوت هستند اما در عمدۀ مسائل بین المللی، حاکمیت سیاسی آمریکا از اجماعِ دو حزبی برخوردار است. اگر بایدن رئیس جمهور آمریکا شود، از روش های متفاوتی نسبت به مسائل سیاست خارجی استفاده خواهد کرد ولی محتوای سیاست­گذاری ها عمدتاً ادامۀ منطق فعلی خواهد بود.

هم چنان که در جنگِ سردِ ایدئولوژیک، تا ۷۰ % مسئله اصلی آمریکا، شوروی و کمونیسم بود، در جنگ سرد اقتصادی-سیاسی فعلی، ۷۰ % مسئله بین­المللی آمریکا «جلوگیری از شتابِ قدرت مالی، فناوری، تجاری، سیاسی و اقتصادی چین» است. چه در برخورد با شوروی و چه در تقابل با چین، مبنای رهیافتِ آمریکا «جلوگیری از گسترش» است. این استراتژی هرچند در دورۀ ترامپ شدت گرفت ولی حتی اگر هیلاری کلینتون در سال ۲۰۱۶ رئیس جمهور آمریکا می شد نیز به مرحله اجرا می رسید.

پاندمی کووید-۱۹ آمریکایی ها را در رهیافتِ بین المللی خود مصمم تر کرده است . شراکت، همکاری استراتژیک و رقابت بین چین و آمریکا هم اکنون در مسیر تقابل و رویارویی در حال شکل گیری است و نظام بین الملل را در مسیر نوعی دو قطبی جدید و با محاسبه روسیه، با قدری فاصله، به نوعی سه قطبی جدید هدایت کرده است.

به نظر می رسد سال ۲۰۱۹ (مانند ۱۹۵۵ که جنگ سرد آغاز شد) شروع درگیری های چین و آمریکا باشد. مدیریتِ چگونگی قدرت یافتن چین، مهمترین موضوع بین المللی رؤسای جمهور آمریکا خواهد بود.آمریکایی ها به صورت تدریجی از ۲۰۰۵ به بعد شکایت های خود را از روش و منش چینی ها در تجارت و نقش آفرینی جهانی مطرح می کردند ولی با واکنش های دیپلماتیک و به آینده موکول کردن چینی ها رو به رو می شدند، تا اینکه دولت ترامپ اعتراضاتِ بدنۀ سیاست ­گذاری آمریکا را به استراتژی تقابل با چین تبدیل کرد. معمولاً هنگ­ کنگ و دریای جنوبی چین در راسِ مسائل چین با آمریکا مطرح می شوند اما به نظر می رسد اصل نزاع طرفین در مازاد سرمایه ای است که چین با انحصارِ تجاری خود به دست آورده و آن را به اهرمی برای مدیریتِ روابط اقتصادی پایاپای با حدود ۱۲۰ کشور از یک طرف و افزایش نامحسوسِ قدرتِ نظامی خود از طرف دیگر تبدیل کرده است.

هدف آمریکا این است که حجم و نرخ رشد این مازاد را کُند کند. انضباط حکمرانی و نگاه درازمدت باعث شده تا نیت خوانی از چینی ها حتی برای چین شناسان غربی راحت نباشد. چینی ها معمولا در رابطه با نیات، اهداف درازمدت و قدم های آهسته که برای افق های خود بر می دارند با دیگران مشورت نمی کنند اما در یادگیری از دیگران برای دستیابی به اهداف خود بسیار صبور، هنرمند و مبهم هستند. چون آمریکایی ها برنامۀ دراز مدت چین را دقیق نمی توانند پیش بینی کنند در میان خود به رهیافت تهاجمی اجماع پیدا کرده اند.آنچه که شاید بتوان بر اساسِ فرهنگ چین از رفتار فعلی حکمرانان درون گرای آن استخراج کرد:

تسلط این کشور بر شرق آسیا هم به لحاظ نظامی و هم از حیث سیاسی؛
تسلط همه جانبه اقتصادی تجاری در آسیا؛
روابط پایدار پایاپای با کشورهایی که منابع طبیعی دارند؛
اجتناب از حضور و نفوذ نظامی خارج از شرق آسیا؛
حضور فعال در مراکز فناوری جهان
افزایش وابستگی های تجاری-مالی کشورهای میان پایه و ضعیف به چین؛
نفوذ خزنده در بازار های مالی جهان؛
افزایش قدرت نظامی ملی چین

کانونی ترین استراتژی حاکمیت آمریکا برای جلوگیری از اهداف جهانی چین «تقویت و تحکیم اتحادیه های موجود» است. استرالیا، ژاپن، کره جنوبی، تایوان، ویتنام، مالزی، تایلند از اولویت برخوردارند. تحکیمِ رابطه ی آمریکا با هند مرحله بعدی این استراتژی در آسیا است.

توجه بیشتر به کشورهای عربی به ویژه مصر و عربستان از یک طرف و ترکیه از طرف دیگر، در امتداد جغرافیایی این استراتژی است. تقویت جدی روابط با اتحادیه اروپا و حضور گسترده در مرکز و شرق اروپا و مدیترانه بخش اروپایی این استراتژی را در بر می گیرد. آمریکا در پی این استراتژی موازی است که زنجیره های عرضه کالا و خدمات را به ویژه در ارتباطات، کالاهای پزشکی، دارو و صنایع حساس، از چین به قاره آمریکا، غرب اروپا، هند و بعضی کشور های آسیایی منتقل کند تا به تدریج انحصار را از اختیار چینی ها خارج کند.

البته نظم چینی ها، نیروی کار ارزان و توانمندی مالی ممکن است این استراتژی را حداقل کُند نماید. در دهۀ آینده، جنگ تعرفه ها، مذاکرات دوجانبه تجاری و ناکارآمدی در سازمان های بین المللی پیش روی نظام بین الملل است.کشورهای بسیار که از استقلال سیاسی بهره مند هستند، این نظام بین الملل را یک فرصت می بینند تا از هردو طرف استفاده کنند تا درآمدِ سرانۀ خود را ارتقا بخشند!

گزارش خطا / تخلف

نوع تخلف یا مشکل را مشخص کنید *
Select an option
توضیحات *
Fill out this field

تبلیغ در همدلی
خبر بعدی
احتمال رگبار محلی و رعد و برق در ارتفاعات استان زنجان
خبر قبلی
اصلاح و بازسازی شبکه و خطوط انتقال ۱۵ روستا در شهرستان ایجرود
مطالب مرتبط

ـ دیدگاه های ارسال شده، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
ـ پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
ـ پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
آخرین اخبار
پربحث ترین اخبار
یادداشت
فهرست