آمریکا از افغانستان خارج شد نه بهدلیل طراحی توطئهای برای ایران، روسیه و چین بلکه از آن حیث که نشانههایی از افول قدرت خود را در نظام بینالملل احساس کرده و ضروری بود این نشانهها جدی گرفته شود و تا حد امکان مورد مدیریت قرار گیرند.
اما این افول و زوال قدرت ناشی از تاثیرگذاری جنگهای گران ایالات متحده بر بنیانهای قدرت داخلی بود. فوکویاما در تازهترین مقاله خود در مجله اکونومیست به درستی به این واقعیت اشاره کرده بود: «ریشههای دیرپای ضعف و افول آمریکا بیشتر داخلی هستند تا بینالمللی.»
به همین دلیل اندیشمندان و تینکتنکهای آمریکایی در سالهای گذشته پژوهشهای متعددی برای توقف این روند افول در قدرت آمریکا به انجام رساندند.
مقاله دانیل بنایم و جیک سالیوان در ۲۲ می ۲۰۲۰ فارنافرز، پژوهش ایلان گلدنبرگ و کالینگ توماس در مرکز امنیت آمریکای نوین در ۲۰ جولای ۲۰۲۰، مقاله کریس مورفی در مجله فارنافرز به تاریخ ۱۹ فوریه ۲۰۲۱ تنها بخشی از پژوهشهای انجامشده برای مدیریت این افول بود.
اما رابطه جنگ افغانستان و بهطور کلی جنگهای پس از حادثه ۱۱ سپتامبر با نشانههای افول قدرت آمریکا یا به قول فوکویاما پایان عصر آمریکا چیست؟
گزارشهای انجامشده توسط موسسه واتسون بین سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ و همچنین گزارشهای دفتر بودجه کنگره آمریکا بین سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ به خوبی از این ارتباط منطقی رونمایی میکند.
نتیجه سیاست بسط بیرویه نفوذ و جنگهای بیپایان بهویژه در افغانستان و خاورمیانه پس از حادثه ۱۱سپتامبر، هزینه حداقل حدود ۴/ ۶تریلیون دلار بوده است.
اما نکته بسیار مهم این است که این هزینه تقریبا بهطور کامل از طریق استقراض، تامین مالی شده است. (اوراق قرضه و…) بنابراین تاثیر کلان اقتصادی هزینههای فدرال در جنگهای افغانستان و عراق به افزایش بدهی منجر شد.
بنابراین بدهی عمومی در حال افزایش و هزینه پرداخت بهرههای این استقراضها در حال انباشت است. تقریبا یکتریلیون دلار از هزینههای جنگ از سال ۲۰۰۱ ناشی از بهره همین بدهیها بوده است.
حتی با توقف جنگها، بهرهها همچنان در حال انباشت خواهد بود و تا سال ۲۰۳۰ به ۲تریلیون دلار و تا سال ۲۰۵۰ به ۵/ ۶تریلیون دلار خواهد رسید.
به همین دلیل دوباره تاکید میکنم که هزینه این جنگها «حداقل» ۴/ ۶تریلیون دلار بوده است؛ درحالیکه در واقعیت این جنگها با فرض اتمام آنها همین امروز برای آمریکاییها (با در نظر گرفتن بهره استقراضها) حدود ۱۳تریلیون دلار آب خورده است.