به‌نظر می‌رسد سیاستگذاری اقتصادی در ایران به بزنگاه تعیین‌کننده‌ای رسیده و به‌ویژه از مجرای بودجه ۹۹ همه حوزه‌ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. بنابراین ریل سیاستگذاری باید به نوعی طراحی شود که این اثرگذاری حتی‌الامکان مثبت بوده و یا حداقل منفی نباشد.

سؤال مهمی که مطرح شده این است که با کسری بودجه چه باید کرد؟ باتوجه به اینکه سناریوهای مختلفی وجود دارد سوال دقیق‌تر این است که کدام سناریو آثار منفی کمتری دارد یا حتی آثار مثبتی را هم می‌توان برای آن متصور شد.

به‌نظر می‌رسد سناریوهای مواجهه با کسری بودجه بسیار محدود و شامل این گزینه‌ها هستند:

۱️⃣کاهش هزینه‌ها
۲️⃣افزایش درآمدها با شناسایی درآمدهای جدید مالیاتی و برداشت از صندوق توسعه و غیره
۳️⃣حذف یا کاهش مالیات منفی (یارانه) دلار و برخی‌ حامل‌ها و حمایت نقدی از خانوارهای کم‌درآمد
۴️⃣انتشار اوراق قرضه

گزینه ۱️⃣ نه ممکن است و نه مطلوب.

گزینه ۲️⃣ تقریبا ممکن نیست؛ ضمن اینکه سیگنال سختگیری مالیاتی به اقتصاد راکد می‌تواند وضع را بدتر کند. این گزینه به‌دلیل عدم تحقق خیلی از درآمدهای موهوم در نهایت باعث افزایش بدهی غیرشفاف دولت خواهد شد.

گزینه ۳️⃣ راهی است برای اثرگذاری مثبت بر اقتصاد و قدرت خرید مردم.

گزینه ۴️⃣ نوعی هزینه‌کرد از درآمدهای آینده است که بهتر از انتقال تورم آینده به اکنون است. ضمن اینکه اگر گزینه چهار انجام نشود راه‌حل جایگزین گزینه ۲ خواهد بود که به‌جای افزایش بدهی شفاف باعث افزایش بدهی غیرشفاف خواهد شد.

خلاصه اینکه برای اثرگذاری مثبت بودجه ۹۹ بر اقتصاد و جلوگیری از آثار منفی باید به‌جای گزینه‌های یک و دو به گزینه‌های سه و چهار توجه شود وگرنه ممکن است آثار منفی بودجه بیشتر ظهور کند.
مجله اقتصاد